ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ  ಏಕಿದೆ? ರಾತ್ರಿಯ ಆಕಾಶದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವ ಲಡಾಖ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹಾನ್ಲೆ ಮತ್ತು ಮೆರಾಕ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ದೀಪಗಳ ಕೆಂಪು ಅರೋರಾ ಅನ್ನು ಗುರುತಿಸಿವೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು 

• ಇದು ಈ ವರ್ಷ ಹ್ಯಾನ್ಲೆ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದಿಂದ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾದ ಎರಡನೇ ಅರೋರಾ ಘಟನೆಯಾಗಿದೆ, ಹಿಂದಿನದನ್ನು ಏಪ್ರಿಲ್ 23 ರಂದು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ಇದು ಅಪರೂಪದ ವಾತಾವರಣದ ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಛಾಯೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಹಸಿರು ಮತ್ತು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ

ಅರೋರಾ ಬೋರಿಯಾಲಿಸ್

• ಅರೋರಾಗಳು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟ ಕಣಗಳು ಭೂಮಿಯ ಸುತ್ತಲಿನ ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಿದಾಗ ಕಂಡುಬರುವ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ದೀಪಗಳ ಮಾದರಿಗಳಾಗಿವೆ.
• ವಿದ್ಯಮಾನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಧ್ರುವಗಳಿಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ.
• ಸೌರ ಜ್ವಾಲೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಪ್ಲಾಸ್ಮಾವು ಭೂಮಿಯ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಿದಾಗ ಅರೋರಾ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
• ಪ್ಲಾಸ್ಮಾ ಧ್ರುವಗಳಿಂದ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅರೋರಾ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಂತಹ ಸಮಭಾಜಕಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
• ಅರೋರಾ ಎಂಬ ಪದವು 1619 ರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಗೆಲಿಲಿಯೋ ಗೆಲಿಲಿ ಈ  ‘ಅರೋರಾ ಬೊರಿಯಾಲಿಸ್’ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದ್ದರು. ಅವರು ಈ ಪದವನ್ನು ರೋಮನ್ ದೇವತೆಯಾದ ಅರೋರಾಗೆ ಹೋಲಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಹ್ಯಾನ್ಲೆ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ

• ವೀಕ್ಷಣಾಲಯವು ಭಾರತದ ಆಗ್ನೇಯ ಲಡಾಖ್ ನ ಚೀನಾದ ಗಡಿ (ಲೈನ್ ಆಫ್ ಆಕ್ಚುವಲ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್) ಬಳಿ ಸ್ಥಿತವಾಗಿದೆ.
• ಪ್ರಾರಂಭ : 2001 ರಲ್ಲಿ
• ವೀಕ್ಷಣಾಲಯವು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಆಸ್ಟ್ರೋಫಿಸಿಕ್ಸ್ (IIA) ನಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ
• ಈ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಹ್ಯಾನ್ಲೆ ಸೂಕ್ತ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಭಾರತದ ಏಕೈಕ ಡಾರ್ಕ್ ಸ್ಕೈ ಮೀಸಲು – ಕೃತಕ ಬೆಳಕಿನ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ವಿಶೇಷ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ.