ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಚಂದ್ರಯಾನ, ಮಂಗಳಯಾನದ ಜೊತೆಗೆ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಅನ್ವೇಷಣೆಯ ಹಲವು ಕನಸುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಹತ್ವದ ಆರ್ಟೆಮಿಸ್‌ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಭಾರತ ಕೂಡಾ ಸಹಿ ಹಾಕಿದೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ಈ ಮೂಲಕ ಅಮೆರಿಕದ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿದ್ದ ವೇದಿಕೆಗೆ 27 ನೇ ದೇಶವಾಗಿ ಭಾರತ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿದೆ.
• ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ ಹೂಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಜಾನ್ಸನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಭಾರತೀಯ ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳನ್ನು 2024 ರಲ್ಲಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ (ISS) ಕಳುಹಿಸಲು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪೇಸ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ (NASA) ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ISRO) ಸಹಕರಿಸುತ್ತದೆ.

ಆರ್ಟೆಮಿಸ್‌ ಒಪ್ಪಂದ:

• 1967ರ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮೂಲವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು 2020ರಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಡಿಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಮತ್ತು ನಾಸಾ ಏಳು ಇತರ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಾದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ಕೆನಡಾ, ಇಟಲಿ, ಜಪಾನ್, ಲಕ್ಸೆಂಬರ್ಗ್, ಯುನೈಟೆಡ್ ಅರಬ್ ಎಮಿರೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ.
• ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಅನ್ವೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ (Space) ಸದ್ಭಳಕೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ ರೂಪಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಈ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
• ಇದಕ್ಕೆ ಇವರೆಗೆ 26 ದೇಶಗಳು ಸದಸ್ಯತ್ವ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದು, ಇದೀಗ ಭಾರತ ಕೂಡಾ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿದೆ.
• ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಹುಪಕ್ಷೀಯ ಒಪ್ಪಂದವಾದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಒಪ್ಪಂದವು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾನೂನಿಗೆ ಅಡಿಪಾಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಗುರಿ:

• ಆರ್ಟೆಮಿಸ್‌ ಯೋಜನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ 2025ರಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮಾನವ ಸಹಿತಯಾನ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಅಮೆರಿಕ ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಮಂಗಳಯಾನ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರೆ ಗ್ರಹಗಳು, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಅನ್ವೇಷಣೆಯ ಗುರಿಯೂ ಇದೆ.

ಆರ್ಟೆಮಿಸ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯಚರಣೆಗಳು

ಆರ್ಟೆಮಿಸ್-I: ಚಂದ್ರನಿಗೆ ಮಾನವರಹಿತ ಮಿಷನ್

• ಆರ್ಟೆಮಿಸ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ನವೆಂಬರ್ 16, 2022 ರಂದು ನಾಸಾದ ಕೆನಡಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಉಡಾವಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ (ಎಸ್‌ಎಲ್‌ಎಸ್) “ಓರಿಯನ್” ಹೆಸರಿನ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯ ಉಡಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.

ಆರ್ಟೆಮಿಸ್-II: ಕ್ರೂಡ್ ಲೂನಾರ್ ಫ್ಲೈಬೈ ಮಿಷನ್:

• 2024 ಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆರ್ಟೆಮಿಸ್-II ಆರ್ಟೆಮಿಸ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಮಾನವ ಸಹಿತ ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.ಇದರಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳು ಇರುತ್ತಾರೆ

ಆರ್ಟೆಮಿಸ್-III: ಚಂದ್ರನಿಗೆ ಮಾನವ ಹಿಂತಿರುಗುವಿಕೆ:

• 2025 ಕ್ಕೆ ಆರ್ಟೆಮಿಸ್- III  ನಲ್ಲಿ ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳು ಚಂದ್ರನತ್ತ ಮತ್ತೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸುತ್ತಾರೆ.   ಇದು ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳು ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಇಳಿಯಲು ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
• ಅಲ್ಲದೆ, ಲೂನಾರ್ ಗೇಟ್‌ವೇ ನಿಲ್ದಾಣದ ಸ್ಥಾಪನೆಯನ್ನು 2029 ಕ್ಕೆ ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಿಲ್ದಾಣವು ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳಿಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುತ್ತದೆ.

ಭಾರತಕ್ಕೆ ಆಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:

• ಆರ್ಟೆಮಿಸ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯು ಸುಧಾರಿತ ತರಬೇತಿ, ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಗತಿಗಳು ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅವಕಾಶಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
• ಚಂದ್ರಯಾನ-3 ಮಿಷನ್‌ನಂತಹ ತನ್ನದೇ ಆದ ಚಂದ್ರನ ಪರಿಶೋಧನಾ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಲು ಭಾರತವು ಆರ್ಟೆಮಿಸ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
• ನಾಸಾದೊಂದಿಗಿನ ಸಹಯೋಗವು ಗಗನ್ಯಾನ್ ಮಾನವ ಮಿಷನ್ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಭಾರತದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
• ಅಲ್ಲದೆ, ಭಾರತದ ವೆಚ್ಚ-ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ನವೀನ ವಿಧಾನವು ಆರ್ಟೆಮಿಸ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪರಿಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಾರತಕ್ಕಿರುವ  ಸವಾಲುಗಳು

• ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಇತರ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳ ಮೇಲೆ ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗೆ ಅನುಮತಿಸುವ ನಿಬಂಧನೆಯ ಬಗ್ಗೆ, ಆರ್ಟೆಮಿಸ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಕಾನೂನು ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಗಳ ಮೇಲಿನ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಯು ಸವಾಲಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಬಹುದು.
• ಆರ್ಟೆಮಿಸ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅದರ ಬದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಇತರ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಅಥವಾ ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಬಹುಪಕ್ಷೀಯ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳು ಅಥವಾ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅದರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುವ ಅಗತ್ಯತೆ.