ಸುದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ದೆಹಲಿ ಮೂಲದ ಉದ್ಯಮಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಮೋಹನ್ ಅವರ ಕೃಷಿತ್ಯಾಜ್ಯ ಮರುಬಳಕೆಯ ಯೋಜನೆಯ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಬಿಬಿಸಿಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ‘ಅರ್ತ್‌ಶಾಟ್’ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆತಿದೆ. ಇದನ್ನು “ಪರಿಸರ ಆಸ್ಕರ್” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

• “ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ‘ಟಕಾಚಾರ್’ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಗ್ಗದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕೆ ₹34 ಕೋಟಿ (1 ಮಿಲಿಯನ್ ಪೌಂಡ್‌) ಮೊತ್ತದ ನಗದು ಬಹುಮಾನವನ್ನು ಬ್ರಿಟನ್ ರಾಜಕುಮಾರ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ವಿಲಿಯಂ ಘೋಷಿಸಿದರು.

‘ಟಕಾಚಾರ್’ನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ

• ಕೃಷಿತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಮರುಬಳಸಲು ‘ಟಕಾಚಾರ್’ನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಮೂಲಕ ಹೊಗೆಯ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಶೇ 98ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಅಲ್ಲದೇ ಇದು ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಪ್ರಸ್ತುತ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಜೀವಿತಾವಧಿಯನ್ನು 5 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿಯು ತಿಳಿಸಿದೆ.
• ಟಕಾಚಾರ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 10 ಲಕ್ಷ ಟನ್ ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಅನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಇದು ಹವಾಮಾನ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರೈತರ ಗೆಲುವು ಎಂದೂ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ಟಕಾಚಾರ್‌ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಪೋರ್ಟಬಲ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದು, ತೋಟ ಅಥವಾ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಟ್ರಾಕ್ಟ್ಯರ್‌ಗಳಿಗೆ ಇದನ್ನು ಜೋಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಯಂತ್ರವು ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಇಂಧನ ಮತ್ತು ಗೊಬ್ಬರದಂತಹ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಜೈವಿಕ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ
• “ವಿದ್ಯುತ್ ಮೋಹನ್ ಹೊರತಾಗಿ ತಮಿಳುನಾಡಿನ 14 ವರ್ಷದ ಶಾಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ ವಿನಿಶಾ ಉಮಾಶಂಕರ್ ಅವರ ಹೆಸರು ಅಂತಿಮ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನದಲ್ಲಿತ್ತು. ಅವರ ಸೌರಶಕ್ತಿ ಚಾಲಿತ ಐರನಿಂಗ್ ಕಾರ್ಟ್ ಯೋಜನೆಯು ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆತಿಲ್ಲ.”

ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಮಹತ್ವ

• ಪ್ರಪಂಚವು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 120 ಶತಕೋಟಿ USD ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ರೈತರು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ವಿಫಲವಾದಾಗ, ಅವರು ಆಗಾಗ್ಗೆ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸುಡುತ್ತಾರೆ. ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸುಡುವುದು ಮಾನವನ ಆರೋಗ್ಯ ಹಾಗೂ ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಟ ಮತ್ತು ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ. ಸುಡುವುದರಿಂದ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ದಶಕದ ಜೀವಿತಾವಧಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಈ ಸವಾಲನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.

ಅರ್ಥ್ ಶಾಟ್ ಬಹುಮಾನದ ಬಗ್ಗೆ

• ಈ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಐದು ವಿಜೇತರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅವರ ಯೋಜನೆಗಳು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 2021 ರಿಂದ 2030 ರವರೆಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ರಾಯಲ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಯುಎನ್ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುರಿಗಳಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾದ ಐದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ವಿತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು 2020 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ವಿಲಿಯಂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಮತ್ತು ಡೇವಿಡ್ ಅಟೆನ್‌ಬರೋ ಆರಂಭಿಸಿದರು.