ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯ (ಐಐಎಸ್‌ಸಿ) ಸಂಶೋಧಕರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಲಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿಗಳ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ಈ ಉಪಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸಭೆಯು ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದೆ.
• ಕರ್ನಾಟಕದಂತಹ ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳು ನದಿಗಳನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಜೋಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಸಾಗರಗಳು, ಋತುಗಳಿಗೆ ನೀರಿನ ಹರಿವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.
• ಸಾಗರಮಾಲಾ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಬಂದರುಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.
• “ದೇಶದ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಅಧ್ಯಯನದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಐಐಎಸ್‌ಸಿಯ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಕೇಂದ್ರದ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಬ್ಲ್ಯೂ ಎಕಾನಮಿ ಉಪಕ್ರಮ

• ಅಧ್ಯಯನವು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಜಂಟಿ ಉಪಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
• ಅಧ್ಯಯನ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವವರು : ಅಂಕಿ ಅಂಶ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಅನುಷ್ಠಾನ ಸಚಿವಾಲಯವು ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
• ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುವವರು: ತಜ್ಞರು, ಪರಿಸರ ತಜ್ಞರು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಸಿರು ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕೂಡ ಯೋಜನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.

ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ

• ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಸಮುದ್ರ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಲವಣಾಂಶ ಮತ್ತು ಮರಳಿನ ಅವಶೇಷಗಳ ಇಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಮೇಲೆ ಹಸಿರು ಆರ್ಥಿಕ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನವು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ.

ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆ

• ಭಾರತದ ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಕರಡು ನೀತಿಯ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯ ಕರಡು ಚೌಕಟ್ಟು, ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಕಡಲ ವಲಯದ [ಜೀವಂತ, ನಿರ್ಜೀವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ, ಸಾಗರ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತಿತರ] ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಅತ್ಯುತ್ತಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಹಾಗೂ ಸಾಗರ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ಚೌಕಟ್ಟು, ಕರಾವಳಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಯೋಜನೆ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ,  ಸಮುದ್ರ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಜಲಚರಗಳು ಮತ್ತು ಮೀನು ಸಂಸ್ಕರಣೆಯಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಶಿಫಾರಸ್ಸು ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಈ ನೀತಿ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
• ಇದಲ್ಲದೇ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯ, ವ್ಯಾಪಾರ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯಾಭಿವೃದ್ಧಿ, ಸಾಗಣೆ, ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಬಂದರು, ಕರಾವಳಿ ಹಾಗೂ ಆಳ ಸಮುದ್ರ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಭದ್ರತೆ ಹಾಗೂ ಕಡಲಾಚೆಯ ಇಂಧನ ವಲಯ, ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಆಯಾಮಗಳು ಹಾಗೂ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಈ ನೀತಿ ಹೊಂದಿದೆ.
• ‘ಬ್ಲೂ ಬಾಂಡ್‌ಗಳ’ (‘ಸುಸ್ಥಿರತೆಯ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು’) ಮೂಲಕ ಸಾಗರ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ನೆರವು ನೀಡಲು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ

ಬ್ಲೂ ಬಾಂಡ್ ಎಂದರೇನು?

• ಇದು ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಸಾಗರ ಆಧಾರಿತ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಂದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಸರ್ಕಾರಗಳು, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ನೀಡಲಾದ ಸಾಲದ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ,.
• ಇದು ಸಮುದ್ರ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆ, ಆದ್ಯತೆಯ ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯ ಸುಧಾರಿತ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ನೀಲಿ ಬಾಂಡ್ ಹಸಿರು ಬಾಂಡ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿದೆ.
• ಬ್ಲೂ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ದೇಶ ಸೆಶೆಲ್ಸ್.
• ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಅಂಡ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ ಬೋರ್ಡ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (SEBI) ಯ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ನೀಲಿ ಬಾಂಡ್‌ಗಳ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸಮರ್ಥನೀಯ ಹಣಕಾಸು ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ, ಅಂತಹ ಭದ್ರತೆಗಳನ್ನು ಸಾಗರ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕ-ಸಂಬಂಧಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಎಂದರೇನು?

• ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಗುಂಟರ್ ಪೌಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ 2010 ರ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ – “ದಿ ಬ್ಲೂ ಎಕಾನಮಿ: 10 ವರ್ಷಗಳು, 100 ನಾವೀನ್ಯತೆಗಳು, 100 ಮಿಲಿಯನ್ ಉದ್ಯೋಗಗಳು” ಪರಿಚಯಿಸಿದರು.
• ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಸುಧಾರಿತ ಜೀವನೋಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಗರ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಗರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಸುಸ್ಥಿರ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ.
• ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಮತ್ತು ಸಾಗರದ ಆರೋಗ್ಯದ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಸಾಗರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳ ಹಸಿರೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಅಂಶಗಳು  –

• ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಶಕ್ತಿ: ಸುಸ್ಥಿರ ಸಾಗರ ಶಕ್ತಿಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
• ಮೀನುಗಾರಿಕೆ: ಸುಸ್ಥಿರ ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ, ಹೆಚ್ಚು ಮೀನುಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ  ಮತ್ತು ಮೀನು ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಕಡಲ ಸಾರಿಗೆ: 80% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ: ಸಾಗರ ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವು ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತರಬಹುದು.
• ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ: ಸಾಗರಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಬನ್ ಸಿಂಕ್ (ನೀಲಿ ಕಾರ್ಬನ್) ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ: ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಉತ್ತಮ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಸಾಗರಗಳು ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಇದು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಸಾಗರಗಳು, ಸಮುದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಕರೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಅಗತ್ಯವೇನು?

• ಸಾಗರಗಳು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯ ಮುಕ್ಕಾಲು ಭಾಗವನ್ನು ಆವರಿಸಿವೆ , ಭೂಮಿಯ ನೀರಿನ 97% ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ವಾಸಿಸುವ ಪ್ರದೇಶದ 99% ಅನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.
• ಸಾಗರಗಳು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ, ಗ್ರಹವನ್ನು ತಂಪಾಗಿರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ CO2 ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಸುಮಾರು 30% ಅನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
• ಜಾಗತಿಕ GDP ಯ ಕನಿಷ್ಠ 3-5% ಸಾಗರಗಳಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ .

ಇದು ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯ ಹೊಸ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ವೈವಿಧ್ಯೀಕರಣವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ, ಹೊಸ ಔಷಧಗಳು ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು, ಪ್ರೋಟೀನ್ ಆಹಾರ, ಆಳವಾದ ಸಮುದ್ರದ ಖನಿಜಗಳು, ಭದ್ರತೆ ಇತ್ಯಾದಿ.

ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಂಶಗಳು

• ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಹರಡುವ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯ ಬೆದರಿಕೆ: ಕಡಲ್ಗಳ್ಳತನ ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ದರೋಡೆ, ಕಡಲ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ, ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಅಕ್ರಮ ವ್ಯಾಪಾರ, ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು, ಮಾದಕವಸ್ತು ಮತ್ತು ಮಾನವ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಮತ್ತು ನಿಷಿದ್ಧ ವಸ್ತುಗಳ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಇತ್ಯಾದಿ.
• ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳು: ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸುನಾಮಿಗಳು, ಚಂಡಮಾರುತಗಳು, ಟೈಫೂನ್ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಮೌಲ್ಯದ ಆಸ್ತಿ ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆ.
• ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು: ತೈಲ ಸೋರಿಕೆಗಳು, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯು ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪರಿಣಾಮ: ಸಮುದ್ರದ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು, ಆಮ್ಲೀಯತೆ, ಸಮುದ್ರ ಜೀವಿಗಳು, ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುವ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕುತ್ತದೆ.
• ಸಾಗರ ಮಾಲಿನ್ಯ: ಸಂಸ್ಕರಿಸದ ಒಳಚರಂಡಿ, ಕೃಷಿ ಹರಿವು ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳಂತಹ ಸಮುದ್ರದ ಅವಶೇಷಗಳು
• ಸಾಗರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಅತಿಯಾದ ಬಳಕೆ : ಅಕ್ರಮ, ವರದಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಹೊರತೆಗೆಯುವಿಕೆ.

ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ

• ಹೂಡಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭ: ಸುಸ್ಥಿರ ಸಾಗರ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಾಗಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸಮಿತಿಯು ನಿಯೋಜಿಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಯು  ಪ್ರಮುಖ ಸಾಗರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಐದು ಪಟ್ಟು ಆದಾಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
• SDGಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ: ಇದು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುರಿಗಳನ್ನು (SDGs) ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ SDG14 ‘ನೀರಿನ ಕೆಳಗಿನ ಜೀವನ’.

ಭಾರತಕ್ಕೆ ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಎಷ್ಟು ಮುಖ್ಯ?

• ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಭಾರತಕ್ಕೆ ತನ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಮತ್ತು ನೆರೆಹೊರೆಯವರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
• ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಜೀವನೋಪಾಯದ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು, ಇಂಧನ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು, ಪರಿಸರದ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿ ಸಮುದಾಯಗಳ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಜೀವನಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ ಸಮುದ್ರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಸುಸ್ಥಿರ ಬಳಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಹಸಿವು ಮತ್ತು ಬಡತನ ನಿರ್ಮೂಲನೆಯ SDG ಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
• ದೇಶವು ಒಂಬತ್ತು ಕರಾವಳಿ ರಾಜ್ಯಗಳು, 12 ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು 200 ಸಣ್ಣ ಬಂದರುಗಳಲ್ಲಿ 7,500-ಕಿಮೀ ಉದ್ದದ ಕರಾವಳಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ , ಭಾರತದ ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಸಾರಿಗೆಯ ಮೂಲಕ ದೇಶದ ವ್ಯಾಪಾರದ 95% ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನಕ್ಕೆ (GDP) ಅಂದಾಜು 4% ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರವು ಜಾಗತಿಕ ತೈಲ ವ್ಯಾಪಾರದ 80% ರಷ್ಟು ಅದರ ಮೂಲಕ ನಡೆಯುವ ವ್ಯಾಪಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ.
• ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಸಂಪರ್ಕವು ಸಾರಿಗೆ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಕಡಲ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಸಮರ್ಥನೀಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದಾಯಕವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.

ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಕ್ರಮಗಳು

• ಆಳವಾದ ಸಾಗರ ಮಿಷನ್: ಆಳವಾದ ಸಾಗರಗಳಿಂದ ಜೀವಂತ ಮತ್ತು ನಿರ್ಜೀವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಇದನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ನೀಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಭಾರತ-ನಾರ್ವೆ ಕಾರ್ಯಪಡೆ: ಎರಡು ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ಜಂಟಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಅನುಸರಿಸಲು 2020 ರಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳಿಂದ ಜಂಟಿಯಾಗಿ ಉದ್ಘಾಟನೆಗೊಂಡಿತು.
• ಸಾಗರಮಾಲಾ ಯೋಜನೆ: ಸಾಗರಮಾಲಾ ಯೋಜನೆಯು ಬಂದರುಗಳ ಆಧುನೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಐಟಿ ಶಕ್ತಗೊಂಡ ಸೇವೆಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಬಳಕೆಯ ಮೂಲಕ ಬಂದರು-ನೇತೃತ್ವದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.
• O-SMART: ಭಾರತವು O-SMART ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಒಂದು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಸಾಗರಗಳ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಬಳಕೆ, ಸಮುದ್ರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
• ಸಮಗ್ರ ಕರಾವಳಿ ವಲಯ ನಿರ್ವಹಣೆ: ಇದು ಕರಾವಳಿ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಜೀವನೋಪಾಯದ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.
• ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ನೀತಿ: ಭಾರತವು ‘ನೀಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಉಪಕ್ರಮ’ವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ನೀತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಇತರ ಜಲ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳಿಂದ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಸಂಪತ್ತಿನ ಸುಸ್ಥಿರ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.

ಸಾಗರಮಾಲಾ ಯೋಜನೆ

• ಆಧುನೀಕರಣ, ಯಾಂತ್ರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಗಣಕೀಕರಣದ ಮೂಲಕ 7,516-ಕಿಮೀ ಉದ್ದದ ಕರಾವಳಿ ತೀರದಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಬಂದರು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಗರಮಾಲಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು 2015 ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು ಅನುಮೋದಿಸಿತು.
• ಸಾಗರಮಾಲಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ದೃಷ್ಟಿ ಎಕ್ಸಿಮ್ (ರಫ್ತು-ಆಮದು) ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಹೂಡಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ದೇಶೀಯ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು.
• ಸಾಗರ್ಮಾಲಾ 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದ ಸರಕು ರಫ್ತುಗಳನ್ನು USD 110 ಶತಕೋಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಅಂದಾಜು 10 ಮಿಲಿಯನ್ ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು.
• ವಿಮಾನಯಾನ ನಿರ್ವಾಹಕರೊಂದಿಗೆ ಸಚಿವಾಲಯವು ಸಾಗರಮಾಲಾ ಸೀಪ್ಲೇನ್ ಸೇವೆಗಳ (SSPS) ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶ

• ಕರ್ನಾಟಕದ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶ ಕಾರವಾರದಿಂದ ಕಾಸರಗೋಡಿನವರೆಗೆ ಹಬ್ಬಿದೆ.
• ಇದರ ಉದ್ದ 300 ಮೈಲುಗಳು ಹಾಗೂ ಅಗಲ 50 ರಿಂದ 60 ಕಿ.ಮೀ ಇವೆ.
• ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ, ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಇದು ಅರಬ್ಬಿ ಸಮುದ್ರದ ತೀರದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಕಾರವಾರ, ಮಲ್ಪೆ, ಹೊನ್ನಾವರ, ಭಟ್ಕಳ, ತದಡಿ, ಬೇಲೆಕೇರಿ ಮುಂತಾದ ಬಂದರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಸ್ಥಳೀಯ ಹಾಗೂ ವಿದೇಶಿ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಿದೆ.
• ನೇತ್ರಾವತಿ, ಕಾಳಿ, ಬೇಡ್ತಿ ಇವುಗಳು ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುವ ಪ್ರಮುಖ ನದಿಗಳಾಗಿದ್ದು ಪಶ್ಚಿಮಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಹರಿದು ಅರಬ್ಬೀ ಸಮುದ್ರ ಸೇರುತ್ತವೆ.