ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಭಾರತೀಯ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯು (ಐಎಂಡಿ) ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ನಿಖರವಾಗಿ ನೀಡಲು ಹೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ‘ಪಂಚಾಯತ್ ಮೌಸಮ್ ಸೇವೆ’ಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಐಎಂಡಿ ತನ್ನ 150ನೇ ವರ್ಷವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ‘ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ (ಎಐ) ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಮೆಷಿನ್ ಲರ್ನಿಂಗ್ (ಎಂ ಎಲ್) ಮತ್ತು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸೂಪರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ’
• ಚಂಡಮಾರುತಗಳ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಭಾರಿ ಮಳೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುವುದು.

ಉದ್ದೇಶ

ಸಣ್ಣ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಆಗುವ ಹವಾಮಾನದ ವಿಪರೀತ ಏರಿಳಿತದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ನೀಡುವುದು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ಇವೆಲ್ಲ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ತರುವುದಾಗಿದೆ.

 ಪಂಚಾಯತ್ ಮೌಸಮ್ ಸೇವೆ

• ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದವರು: ಭಾರತೀಯ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆ, ಭೂ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಚಿವಾಲಯ, ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ಸಚಿವಾಲಯ ಮತ್ತು ಗ್ರೀನ್ ಅಲರ್ಟ್
• ಈ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಹನ್ನೆರಡು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯನ್ನು ದೇಶದ ಪ್ರತಿ ಗ್ರಾಮವನ್ನು ತಲುಪಲು ಪ್ರತಿ ಪಂಚಾಯತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಮತ್ತು ಪಂಚಾಯತ್ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗಳಿಗೆ ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಹವಾಮಾನ ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳು, ಮಧ್ಯಮ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯೊಂದಿಗೆ ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ರೈತರನ್ನು ಸಮೃದ್ಧಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಬಿತ್ತನೆ, ನಾಟಿ, ನೀರಾವರಿ, ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು, ಕೀಟನಾಶಕಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಂತಹ ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಯೋಜಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೃಷಿ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಒಳಹರಿವಿನ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಬೆಳೆ ನಷ್ಟ, ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಾರತದ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆ

ಸ್ಥಾಪನೆ: 15ಜನವರಿ 1875

ಪೋಷಕ ಸಚಿವಾಲಯ: ಭೂ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಚಿವಾಲಯ

ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿ: ನವದೆಹಲಿ

ಇದು ದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹವಾಮಾನ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.

ಹಿನ್ನೆಲೆ

1864 ರಲ್ಲಿ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚಂಡಮಾರುತವು ಕಲ್ಕತ್ತಾವನ್ನು ಅಪ್ಪಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ಇದರ ನಂತರ 1866 ಮತ್ತು 1871 ರಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಸೂನ್ ಮಳೆಯ ವೈಫಲ್ಯಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದವು. 1875 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಭಾರತ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು, ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಹವಾಮಾನ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತಂದಿತು. ಶ್ರೀ H. F. ಬ್ಲಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಅವರನ್ನು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹವಾಮಾನ ವರದಿಗಾರರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು.

ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳ ಮೊದಲ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸರ್ ಜಾನ್ ಎಲಿಯಟ್ ಅವರು ಮೇ 1889 ರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾದ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. IMD ಯ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯನ್ನು ನಂತರ ಶಿಮ್ಲಾಕ್ಕೆ, ನಂತರ ಪೂನಾಗೆ (ಈಗ ಪುಣೆ) ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ನವದೆಹಲಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು