ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) ಏರ್ ಬ್ರೀಥಿಂಗ್ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಎರಡನೇ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಿತು.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದ ಕೆಳಪದರ(70 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದವರೆಗೆ)ಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಸಾಕಷ್ಟು ಪೂರೈಕೆ ಇರುತ್ತದೆ. ನಂತರ ರಾಕೆಟ್ ಇಂಧನ ಮತ್ತುಆಕ್ಸಿಡೈಸರ್ ಎರಡನ್ನೂ ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಹಂತಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಮೊದಲ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಮಿಷನ್: ಆಗಸ್ಟ್ 2016 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಮ್ಜೆಟ್ ಎಂಜಿನ್ನೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಲಾಯಿತು

ಪ್ರಸ್ತುತ ಪರೀಕ್ಷಾ ಹಾರಾಟ: ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು ಸುಮಾರು 110 ನಿಯತಾಂಕಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ

ಬಳಸಲಾದ ರಾಕೆಟ್: RH-560 ಸೌಂಡಿಂಗ್ ರಾಕೆಟ್

ಏರ್ ಬ್ರೀಥಿಂಗ್ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ

ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ರಾಕೆಟ್ ತನ್ನ ಇಂಧನವನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಆಕ್ಸಿಡೈಸರ್ ಅನ್ನು ಒಯ್ಯುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಇಂಧನವನ್ನು ದಹಿಸಲು ಆಕ್ಸಿಡೈಸರ್(ಉತ್ಕರ್ಷಣಕಾರಿ) ಆಗಿ ವಾತಾವರಣದ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಯೋಜನ: ಕಡಿಮೆ-ವೆಚ್ಚದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಾರಿಗೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪೇಲೋಡ್ ಭಾಗವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ

ನೆಲದ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ:

ವಿಕ್ರಮ್ ಸಾರಾಭಾಯ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರ

ಲಿಕ್ವಿಡ್ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್

ಇಸ್ರೋ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್

CSIR – ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ

RH-560 ರಾಕೆಟ್

ವಿನ್ಯಾಸ: ಎರಡು-ಹಂತದ, ಘನ ಮೋಟಾರ್-ಆಧಾರಿತ ಸಬ್ಆರ್ಬಿಟಲ್ ರಾಕೆಟ್

ಉದ್ದೇಶ: ಸುಧಾರಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ವೆಚ್ಚ-ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಹಾರುವ ಪರೀಕ್ಷಾ ರಾಕೆಟ್ ಆಗಿದೆ

ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ವಿಧಗಳು

ರಾಮ್‌ಜೆಟ್: ಇದು ಸೂಪರ್ಸಾನಿಕ್ ದಹನ ತತ್ವದ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ

ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಮ್‌ಜೆಟ್: ಇದು ರಾಮ್‌ಜೆಟ್‌ನ ನವೀಕರಿಸಿದ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಹೈಪರ್ಸಾನಿಕ್ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. 2023 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು ಸ್ಕ್ರಾಮ್‌ಜೆಟ್ ಎಂಜಿನ್‌ನ ಹಾರಾಟ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ನಾಲ್ಕನೇ ದೇಶವಾಯಿತು.