ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಆರ್‌ಬಿಐ) ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ನೆಕ್ಸಸ್‌ಗೆ ಸೇರಿದೆ, ದೇಶೀಯ ವೇಗದ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು (FPS) ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಕ್(ಪರಸ್ಪರ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ) ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ತ್ವರಿತ ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ಚಿಲ್ಲರೆ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲು ಬಹುಪಕ್ಷೀಯ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ಮಲೇಷ್ಯಾ, ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್, ಸಿಂಗಾಪುರ್ ಮತ್ತು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ವೇಗದ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ (ಎಫ್‌ಪಿಎಸ್) ಭಾರತದ ಏಕೀಕೃತ ಪಾವತಿಗಳ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ (ಯುಪಿಐ) ಅನ್ನು ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ ಆರ್‌ಬಿಐ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ನೆಕ್ಸಸ್‌ಗೆ ಸೇರಿದೆ.
• ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ (P2P) ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗೆ (P2M) ಪಾವತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ FPSಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ವೇಗದ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (FPS) UPI ಅನ್ನು ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ಸಹಕರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಭೂತಾನ್, ಯುಎಇ, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಮಾರಿಷಸ್.

ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ನೆಕ್ಸಸ್

ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ನೆಕ್ಸಸ್, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಾವತಿ ಬ್ಯಾಂಕಿನ (BIS) ನಾವೀನ್ಯತಾ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ

ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಮೊದಲ BIS ನಾವೀನ್ಯತಾ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ನೇರ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಉದ್ದೇಶ  

ಜಾಗತಿಕ ಬಹು ದೇಶೀಯ ತ್ವರಿತ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು (IPS) ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಇದು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ.

ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರು

• ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ನೆಕ್ಸಸ್ ನಾಲ್ಕು ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ (ASEAN) FPS ಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಮಲೇಷ್ಯಾ, ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್, ಸಿಂಗಾಪುರ, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಮತ್ತು ಈ ತರಹದ ಹೊಸ ಸೇವೆಯನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಿರುವ ಮೊದಲ ದೇಶಗಳಾಗಿವೆ
• ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ ಕೂಡ ವೇದಿಕೆಗೆ ಸೇರುತ್ತದೆ.
• BIS ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಾದ ನೆಗರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮಲೇಷಿಯಾ (BNM), ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ (BOT), ಬ್ಯಾಂಕೊ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ng ಪಿಲಿಪಿನಾಸ್ (BSP), ಸಿಂಗಾಪುರದ ಹಣಕಾಸು ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (MAS) ಮತ್ತು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಜೂನ್ 30, 2024 ರಂದು ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಬಾಸೆಲ್‌ನಲ್ಲಿಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದವು.

ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:

• ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ನೆಕ್ಸಸ್ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ IPS ಅನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸರಳೀಕರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
• ಈ ಒಂದೇ ಸಂಪರ್ಕವು ವೇಗದ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಇತರ ದೇಶಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ.
• BIS ಪ್ರಕಾರ, IPS ಅನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದರಿಂದ 60 ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ (ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ) ಕಳುಹಿಸುವವರಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಬಹುದು.

ಬ್ಯಾಂಕ್ ಫಾರ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೆಟಲ್ಮೆಂಟ್ಸ್ (BIS)

• 1930 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದ, BIS 63 ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಒಡೆತನದಲ್ಲಿದೆ.
• ಅದು ಒಟ್ಟಾಗಿ ವಿಶ್ವದ GDP ಯ 95% ನಷ್ಟು ಹೊಂದಿದೆ.
• ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಕಛೇರಿಯು ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಬಾಸೆಲ್‌ನಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಎರಡು ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಕಛೇರಿಗಳನ್ನು (ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ SAR ಮತ್ತು ಮೆಕ್ಸಿಕೋ ಸಿಟಿ) ಹೊಂದಿದೆ, ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಇನ್ನೋವೇಶನ್ ಹಬ್ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
• ಬಾಸೆಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯ ಬಾಸೆಲ್ ಸಮಿತಿಯು (BCBS) ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಜಾಗತಿಕ ನಿಯಮಗಳಾಗಿದ್ದು, ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಬಾಸೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಫಾರ್ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಸೆಟಲ್‌ಮೆಂಟ್ಸ್ (BIS) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.