ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಭಾರತ ಮತ್ತು ಮಲೇಷ್ಯಾ ನಡುವಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟುಗಳು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲೇ ನಡೆಲಿದೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• 2022 ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಕರೆನ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರದ ಇತ್ಯರ್ಥಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುವ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಈ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
• ಆರ್‌ಬಿಐನ ಉಪಕ್ರಮವು ವ್ಯಾಪಾರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಮುದಾಯದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
• ಕೌಲಾಲಂಪುರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಇಂಡಿಯಾ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಮಲೇಷಿಯಾ (IIBM), ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಯೂನಿಯನ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಮೂಲಕ ವಿಶೇಷ ರೂಪಾಯಿ ವೋಸ್ಟ್ರೋ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಿದೆ. ದೇಶೀಯ ಕರೆನ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ವೋಸ್ಟ್ರೋ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಸಿಂಗಾಪುರ ಮತ್ತು ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ ನಂತರ ಮಲೇಷ್ಯಾವು ಆಸಿಯಾನ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವ್ಯಾಪಾರ ಪಾಲುದಾರರಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಕ್ರಮವಾಗಿ USD 30.1 ಶತಕೋಟಿ ಮತ್ತು USD 26.1 ಶತಕೋಟಿ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿದೆ.

ಭಾರತದ ಈ ಹೆಜ್ಜೆಯ ಮಹತ್ವವೇನು?

• ಜುಲೈ 2022 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರದ ಇತ್ಯರ್ಥಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.
• ಆರ್‌ಬಿಐ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ‘ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೆಟಲ್‌ಮೆಂಟ್’ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಭಾಗವಾಗಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ 2022 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು ರಷ್ಯಾದೊಂದಿಗೆ ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ವ್ಯಾಪಾರದ ಮೊದಲ ಇತ್ಯರ್ಥವನ್ನು ಕಂಡಿತು.
• ಮಾರ್ಚ್ 2023 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ವಿಶೇಷ ರೂಪಾಯಿ ವೋಸ್ಟ್ರೋ ಖಾತೆಗಳನ್ನು (SRVAs) ತೆರೆಯಲು 18 ದೇಶಗಳ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಗೆ RBI ಅನುಮತಿ ನೀಡಿತು.
• ಇದು ಬೋಟ್ಸ್ವಾನಾ, ಫಿಜಿ, ಜರ್ಮನಿ, ಗಯಾನಾ, ಇಸ್ರೇಲ್, ಕೀನ್ಯಾ, ಮಲೇಷ್ಯಾ, ಮಾರಿಷಸ್, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್, ಓಮನ್, ರಷ್ಯಾ, ಸೀಶೆಲ್ಸ್, ಸಿಂಗಾಪುರ್, ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ತಾಂಜಾನಿಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:

• ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯ ಕುಸಿತವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು: ಭಾರತವು ನಿವ್ವಳ ಆಮದುದಾರ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯವು ಸತತವಾಗಿ ಕುಸಿಯುತ್ತಿದೆ. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ರೂಪಾಯಿಯನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಭಾರತದಿಂದ ಡಾಲರ್‌ಗಳ ಹರಿವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕರೆನ್ಸಿಯ ಸವಕಳಿಯನ್ನು “ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಿಧಾನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಹೀಗಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಈ ಕ್ರಮವು ಭಾರತದ ವಿದೇಶೀ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲು ಮೇಲಿನ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

• ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಬೆಲೆ: ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ಸರಕುಪಟ್ಟಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತೀಯ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು. ಅಲ್ಲದೆ, ಈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವು ಕರೆನ್ಸಿ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ವ್ಯಾಪಾರದ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ರೂಪಾಯಿಯ ಜಾಗತಿಕ ಸ್ವೀಕಾರದ ಕಡೆಗೆ: ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲಿನ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ವಸಾಹತುಗಳು ಕರೆನ್ಸಿಯ ಜಾಗತಿಕ ಸ್ವೀಕಾರಕ್ಕೆ ಕ್ರಮೇಣ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಏಷ್ಯನ್ ಇನ್ಫ್ರಾಸ್ಟ್ರಕ್ಚರ್ ಇನ್ವೆಸ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಂತಹ ಫಂಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಮರುಪಾವತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.

ವೊಸ್ತ್ರೋ ಖಾತೆ

• ಬೇರೆ ದೇಶದ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಶಾಖೆಯನ್ನ ಹೊಂದಿದ್ದು, ವಾಣಿಜ್ಯ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಸೆಟಲ್ಮೆಂಟ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ತೆಗೆಯುವ ಖಾತೆಗೆ ವೊಸ್ಟ್ರೋ ಅಕೌಂಟ್ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಜಾಗತಿಕ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ದೇಶೀಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಇದನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ.

Vostro ಖಾತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿದೇಶಿ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ನಿಧಿಗಳ ಪಾಲಕನಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕರೆನ್ಸಿ ಪರಿವರ್ತನೆ, ಪಾವತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಖಾತೆ ಸಮನ್ವಯದಂತಹ ವಿವಿಧ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.