ಸುದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ ? ಲೈಂಗಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಶೀಘ್ರ ವಿಚಾರಣೆಗಾಗಿ ದೇಶಾದ್ಯಂತ 1,023 ವಿಶೇಷ ತ್ವರಿತ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 389 ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪೊಕ್ಸೊ ಅಡಿ ದಾಖಲಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳ ವಿಚಾರಣೆ ಮಾತ್ರವೇ ನಡೆಯಲಿದೆ.

ಕೇಂದ್ರ- ರಾಜ್ಯ ಸರಕಾರಗಳ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ

• ದೇಶದ ಎಲ್ಲ 31 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ 2023ರ ಮಾರ್ಚ್ 31ರ ಒಳಗೆ ಈ ಎಲ್ಲ ವಿಶೇಷ ತ್ವರಿತ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಕಾರ್ಯಾರಂಭ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಗುರಿ ಹೊಂದಲಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟು 1,572.86 ಕೋಟಿ ರೂ. ವೆಚ್ಚವಾಗಲಿದ್ದು, ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರ 70 ಕೋಟಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರಕಾರಗಳು 601.16 ಕೋಟಿ ರೂ. ಭರಿಸಲಿವೆ.
• ಕೇಂದ್ರದ ಪಾಲನ್ನು ನಿರ್ಭಯ ನಿಧಿ ಮೂಲಕ ಭರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ತ್ವರಿತ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಅಗತ್ಯ

• ಲೈಂಗಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ತ್ವರಿತ ನ್ಯಾಯ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಇಂತಹ ಕೃತ್ಯ ಎಸಗುವ ಅಪರಾಧಿಗಳಿಗೆ ಕಠಿಣ ಶಿಕ್ಷೆ ಸರಕಾರದ ಗುರಿ. ಹೀಗಾಗಿಯೇ ತ್ವರಿತಗತಿಯ ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ಅತ್ಯಾಚಾರ ಹಾಗೂ ಪೊಕ್ಸೊ ಕಾಯಿದೆ ಅಡಿ ದಾಖಲಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳ ತ್ವರಿತ ಇತ್ಯರ್ಥಕ್ಕೂ ಇದರಿಂದ ನೆರವಾಗಲಿದೆ
• ದೇಶದಲ್ಲಿ 2015-2019ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ71 ಲಕ್ಷ ಅತ್ಯಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣಗಳು ದಾಖಲಾಗಿವೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ದಿಲ್ಲಿ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಅತ್ಯಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣಗಳು ದಾಖಲಾಗಿವೆ.

ನಿರ್ಭಯಾ ನಿಧಿ

• 2012 ರ ನಿರ್ಭಯಾ ಗ್ಯಾಂಗ್ ರೇಪ್ ಕೇಸ್ ನಂತರ, 2013 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಮೀಸಲಾದ ನಿಧಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ನಿಧಿಯನ್ನು “ನಿರ್ಭಯಾ ನಿಧಿ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು
• ಕಡಿಮೆಯಾಗದ ಕಾರ್ಪಸ್ ಫಂಡ್‌ಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಕೊಡುಗೆ ರೂ. 1000 ಕೋಟಿ.
• ನೋಡಲ್ ಏಜೆನ್ಸಿ: ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಇಲಾಖೆಯು ನಿಧಿಯ ಆಡಳಿತದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
• ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ನಿರ್ಭಯಾ ನಿಧಿಯಿಂದ ಖರ್ಚು ಮಾಡಲು ನೋಡಲ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ನಿರ್ಭಯಾ ನಿಧಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಂಜೂರಾದ ಯೋಜನೆಗಳ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ, ಪರಿಶೀಲನೆ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಮೊದಲು, ಇದು ಹಣವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು ಆದರೆ ಈಗ ಅದು ನಿರ್ಭಯಾ ಯೋಜನೆಯಡಿ ರಾಜ್ಯಗಳು ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಣವನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲು ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಇಲಾಖೆಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತದೆ.