ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಧಿಯ (UNFPA) ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತವು ಈಗ ಚೀನಾಕ್ಕಿಂತ 2.9 ಮಿಲಿಯನ್ ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶವಾಗಿದೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ಭಾರತವು ಚೀನಾವನ್ನು ಹಿಂದಿಕ್ಕಿ ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶವಾಗಿದೆ.
• ‘ದಿ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಫ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ಪಾಪ್ಯುಲೇಶನ್ ರಿಪೋರ್ಟ್, 2023’ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ‘8 ಬಿಲಿಯನ್ ಲೈವ್ಸ್, ಇನ್‌ಫೈನೈಟ್ ಪಾಸಿಬಿಲಿಟೀಸ್: ದಿ ಕೇಸ್ ಫಾರ್ ರೈಟ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಚಾಯ್ಸ್’ ಎಂಬ ವರದಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ್ದು, ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 1,428.6 ಮಿಲಿಯನ್ ಆಗಿದ್ದರೆ, ಚೀನಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 1,425.7 ಮಿಲಿಯನ್ ಆಗಿದ್ದು, 2.9 ಮಿಲಿಯನ್ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ.
• 1950 ರಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ನಂತರ, ಭಾರತವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳ ಯುಎನ್ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿರುವುದು ಇದೇ ಮೊದಲು.
• ಅದೇ ರೀತಿ 1960ರಿಂದ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕುಸಿತ ಕಂಡಿದೆ. ಜನನ ಪ್ರಮಾಣ ಕುಸಿಯುತ್ತಿದ್ದು, ಚೀನಾವು ತೀವ್ರ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಕುಸಿತದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಚೀನಾ ಹಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಜನನ ದರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಘೋಷಿಸಿವೆ. ಆದರೆ ಅಧಿಕೃತ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಕುಸಿತವನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಲು ವಿಫಲವಾಗಿವೆ.
• ಭಾರತವು 2011ರಿಂದ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ನಡೆಸದ ಕಾರಣ, ನಿಖರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೇಳುವುದು ಕಷ್ಟ. ಈ ಕುರಿತು ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧಿಕೃತ ಡೇಟಾವನ್ನು ಭಾರತ ಹೊಂದಿಲ್ಲ. 2021ರಲ್ಲಿ ಜನಗಣತಿ ನಡೆಯಬೇಕಿತ್ತದರೂ ಕೊರೊನಾ ವೈರಸ್ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದಾಗಿ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ವಿಳಂಬವಾಯಿತು.

ವರದಿಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಪರಿಗಣಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳು 

• ವರದಿಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರಕ್ಷೇಪಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು, ಸವಾಲುಗಳು ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅವಕಾಶಗಳು ಸೇರಿವೆ. ವರದಿಯು ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ, ವಲಸೆ, ಆರೋಗ್ಯ, ಲಿಂಗ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ವರದಿಯು ಏನನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ?

ಪ್ರಸ್ತುತ ಜಾಗತಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ

• UNFPA ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರಸ್ತುತ ಜಾಗತಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 8,045 ಮಿಲಿಯನ್ ಆಗಿದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪಾಲು 15 ರಿಂದ 64 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದು, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 65% ರಷ್ಟಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ, ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾವು 2022 ರಲ್ಲಿ ತಲಾ 1.4 ಶತಕೋಟಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಫಲವತ್ತತೆ ದರಗಳು ಮತ್ತು ಬದಲಿ ಫಲವತ್ತತೆ ದರ

• ವರದಿಯು ಬದಲಿ ಫಲವತ್ತತೆ ದರವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಸ್ಥಿರವಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಮಹಿಳೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ. ಬದಲಿ ಫಲವತ್ತತೆ ದರವು ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆಗೆ 2.1 ಮಕ್ಕಳು.
• ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ವಿಶ್ವದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 60% ಜನರು ಫಲವತ್ತತೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಬದಲಿ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಕೆಳಗಿರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.

ವಲಸೆ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ

• ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಲಸೆಯನ್ನು ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಚಾಲಕ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು 2010 ಮತ್ತು 2021 ರ ನಡುವೆ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವಲಸಿಗರ ಹರಿವನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಒಗ್ಗಟ್ಟು ಸೇರಿದಂತೆ ವಲಸೆಯು ತರಬಹುದಾದ ಸವಾಲುಗಳು ಮತ್ತು ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ವರದಿಯು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಜೀವಿತಾವಧಿ ಮತ್ತು ವಯಸ್ಸಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ

• ಪ್ರಸ್ತುತ ಪುರುಷರ ಜೀವಿತಾವಧಿ 71 ವರ್ಷಗಳು ಎಂದು ವರದಿ ಗಮನಿಸುತ್ತದೆ. 2021 ರಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ನವಜಾತ ಶಿಶುಗಳ ಜನನ ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿವೆ, ಇದು ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯ ಮತ್ತು ಮಗುವಿನ ಆರೋಗ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಯುಎನ್ 2050 ರಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿದ ಸರಾಸರಿ ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯವು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಸುಮಾರು 77.2 ವರ್ಷಗಳು. 2050 ರಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 16% ರಷ್ಟು 65 ವರ್ಷ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯು ಯೋಜಿಸಿದೆ.

ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಕುಸಿತ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರತೆ

• ಹೆಚ್ಚಿನ ಫಲವತ್ತತೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಫಲವತ್ತತೆಯ ದರಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದರ ಪ್ರಮುಖ ಪರಿಣಾಮವೆಂದರೆ ಜಾಗತಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಕುಸಿತದ ಸಂಭಾವ್ಯತೆ. ಒಮ್ಮೆ ಫಲವತ್ತತೆ ದರಗಳು ಕುಸಿದರೆ, ಜಾಗತಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಕ್ಷೀಣಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಗಮನಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು, ಸಂಪನ್ಮೂಲ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಇದು ಅವಕಾಶಗಳು ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದ ಸ್ಥಿತಿ

• 1950ರಲ್ಲಿ ಯುಎನ್ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ನಂತರ, ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಚೀನಾವನ್ನು ಹಿಂದಿಕ್ಕಿರುವುದು ಇದೇ ಮೊದಲು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.
• “ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 0-14 ವಯಸ್ಸಿನವರು ಶೇ. 25ರಷ್ಟು, 10-19 ವಯಸ್ಸಿನವರು ಶೇ.18ರಷ್ಟು, 10-24 ವಯಸ್ಸಿನವರು ಶೇ. 26ರಷ್ಟು, 15-64 ವಯಸ್ಸಿನವರು ಶೇ.68ರಷ್ಟು ಮತ್ತು 65 ವಯಸ್ಸಿಗಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟವರು ಶೇ.7ರಷ್ಟು ಇದ್ದಾರೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಜೀವಿತಾವಧಿ 74 ಮತ್ತು ಪುರುಷರ ಜೀವಿತಾವಧಿ 71 ವಯಸ್ಸಾಗಿದೆ.
• ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರವು ರಾಜ್ಯದಿಂದ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.ಕೇರಳ ಮತ್ತು ಪಂಜಾಬ್ ವಯಸ್ಸಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಬಿಹಾರ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಯುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ..
• 2050 ರ ವೇಳೆಗೆ, ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 166.8 ಕೋಟಿಗೆ ಏರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶವಾಗುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದೆ ಅಥವಾ ಕೆಟ್ಟದ್ದೇ?

• ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಯುವ ಸಮೂಹವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತ ದೇಶವಾಗಿ — 254 ಮಿಲಿಯನ್ ಯುವಕರು (15-24 ವರ್ಷಗಳು) — ನಾವೀನ್ಯತೆ, ಹೊಸ ಚಿಂತನೆ ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತ ಪರಿಹಾರಗಳ ಮೂಲವಾಗಿರಬಹುದು.
• ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 68% ರಷ್ಟು ಯುವಕರು ಮತ್ತು ದುಡಿಯುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಹೊಂದಬಹುದು, ಇದು ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯರ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಸಮಾನವಾದ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯ-ನಿರ್ಮಾಣ ಅವಕಾಶಗಳು, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ, ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಚಲಾಯಿಸಲು ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಜ್ಜುಗೊಂಡಿದ್ದರೆ ಪಥವು ಮುಂದೆ ಸಾಗಬಹುದು.

ಭಾರತದ ಮುಂದಿರುವ ದಾರಿ

• ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆ, ಸಬಲೀಕರಣ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೈಹಿಕ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವುದು ಸುಸ್ಥಿರ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ನಿರ್ಧಾರಕಗಳಾಗಿವೆ.
• ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಯಾವಾಗ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಬೇಕು, ಎಷ್ಟು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಬೇಕು ಎಂದು  ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ
• “ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯರು ಲೈಂಗಿಕ ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿರಬೇಕು. ಹಕ್ಕುಗಳು, ಆಯ್ಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಜನರ ಸಮಾನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆಗ ಮಾತ್ರ ನಾವು ಅನಂತ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ

ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ ಚೀನಾದ ಸ್ಥಿತಿ

• ಚೀನಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದರವು 1980ರಿಂದ ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿದೆ. ಚೀನಾದಲ್ಲಿ 0-14 ವಯಸ್ಸಿನವರು ಶೇ.17ರಷ್ಟು, 10-19 ವಯಸ್ಸಿನವರು ಶೇ. 12ರಷ್ಟು, 10-24 ವಯಸ್ಸಿನವರು ಶೇ.69ರಷ್ಟು, 15-64 ವಯಸ್ಸಿನವರು ಶೇ. 69ರಷ್ಟು ಮತ್ತು 65 ವಯಸ್ಸಿಗಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟವರು ಶೇ.14ರಷ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅಂದರೆ ಚೀನಾ ದೇಶವು 65 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ ಸುಮಾರು 200 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
• ಮಾನವರ ಜೀವಿತಾವಧಿ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಚೀನಾವು ಭಾರತಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಜೀವಿತಾವಧಿ 82 ಆಗಿದ್ದರೆ, ಪುರುಷರ ಜೀವಿತಾವಧಿ 76 ವಯಸ್ಸಾಗಿದೆ.
• 2050 ರ ವೇಳೆಗೆ ಚೀನಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 131.7 ಕೋಟಿಗೆ ಇಳಿಯಲಿದೆ.