ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ನೆದರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ರೋಟರ್‌ಡ್ಯಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಶೃಂಗಸಭೆ 2024 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತ್ತು.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ಇಂಡಿಯಾ ಪೆವಿಲಿಯನ್: ಇದನ್ನು ಹೊಸ ಮತ್ತು ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಸಚಿವಾಲಯವು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಶೃಂಗಸಭೆಯಲ್ಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪೆವಿಲಿಯನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
• ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲಾಯಿತು, ಜಾಗತಿಕ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನು ಪ್ರಮುಖವನ್ನಾಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಾರತದ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉಪಕ್ರಮಗಳು:

• ಭಾರತವು ಜನವರಿ 2023 ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮಿಷನ್ (NGHM) ಅನ್ನು 19,744 ಕೋಟಿ ರೂ. ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು
• 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ 5 MMT (ಮಿಲಿಯನ್ ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್) ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಈ ಮಿಷನ್ ಹೊಂದಿದೆ.
• ಪ್ರಸ್ತುತ, 412,000 ಟನ್ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು 1,500 MW ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಲೈಜರ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಟೆಂಡರ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
• NGHM ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಮತ್ತು ಹಂತಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲು ಮೀಸಲಾದ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.
• ಭಾರತವು ಉಕ್ಕು, ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಹಡಗು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಯೋಜನೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ.
• ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಾವೀನ್ಯತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ವ್ಯಾಲಿ ಇನ್ನೋವೇಶನ್ ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.