Published on: April 12, 2023

ಹುಲಿ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಥಮ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಮ್ಮೇಳನ

ಹುಲಿ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಥಮ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಮ್ಮೇಳನ

ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಗರಿ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿಹುಲಿ ಯೋಜನೆಯ 50ನೇ ವರ್ಷಾಚರಣೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಥಮ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಮ್ಮೇಳನ ನಡೆಯಿತು. ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ 2022ನೇ ಸಾಲಿನ ಹುಲಿ ಗಣತಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

  • ವಿಶ್ವದ ಶೇ. 75 ರಷ್ಟು ಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿದೆ.
  • 75 ಚದರ ಕಿ.ಮೀ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಪ್ರದೇಶವಿದೆ.
  • ವಿಶ್ವದ ಹಲವೆಡೆ ಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತುಇಳಿಯುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ, ಭಾರತದಲ್ಲಿಮಾತ್ರ ಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ.
  • ಹಲವು ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಹುಲಿಗಳನ್ನು ಬಂಧು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುವುದು ನಮ್ಮ ಪರಂಪರೆಯ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
  • ಜಾಗತಿಕ ಪರಿಸರ ವೈವಿಧ್ಯತೆಗೆ ಭಾರತದ ಕೊಡುಗೆ ಶೇ. 8ರಷ್ಟಿದೆ.
  • ಹುಲಿಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

2022 ರ ಹುಲಿ ಗಣತಿ ವರದಿ

  • ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನಿರಂತರವಾಗಿ ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ.
  • ಇದರ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ 3,167 ಹುಲಿಗಳಿವೆ.
  • 2006ರಲ್ಲಿದೇಶದಲ್ಲಿಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 1,411 ಇತ್ತು. 2010ರಲ್ಲಿ 1,706, 2014ರಲ್ಲಿ 2,226 ಮತ್ತು 2018ರಲ್ಲಿ 2,967 ಹುಲಿಗಳಿದ್ದವು.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹುಲಿ ಗಣತಿ

  • ಪ್ರತಿ 4 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಹುಲಿ ಗಣತಿಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ.
  • ಮೊದಲನೆಯದನ್ನು 2006 ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು, ನಂತರ 2010 ಮತ್ತು 2014 ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು.
  • ನಾಲ್ಕನೇ ಹುಲಿ ಗಣತಿ (ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಹುಲಿ ಅಂದಾಜು 2018-19)

ನಾಲ್ಕನೇ ಹುಲಿ ಗಣತಿ 2018 ರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ

  • ಈ 2018 ರ ಹುಲಿ ಗಣತಿಯು ಎಣಿಕೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ “MSTrIPES” ಹೆಸರಿನ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು
  • ಹುಲಿ ಗಣತಿ 2018 ರ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಎಂದರೆ ಹಿಂದಿನ ಗಣತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸದ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು
  • ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮೂರು ನೆರೆಯ ದೇಶಗಳಾದ ಭೂತಾನ್, ನೇಪಾಳ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಗಳು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪರಸ್ಪರ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಎಣಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದವು.

ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಟೈಗರ್:

  • ಈ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಧಾನಿ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯಲ್ಲಿ  ಏಪ್ರಿಲ್ 1973 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು .
  • ಉದ್ದೇಶ:  ತಮ್ಮ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳ ಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು, ಅವುಗಳನ್ನು ಅಳಿವಿನಂಚಿನಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಂಪರೆಯಾಗಿ ಜೈವಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು
  • ಈ ಯೋಜನೆ ಜಾರಿ ಬಂದ ವರ್ಷದಿಂದ 9 ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ, ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಟೈಗರ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು  ಪ್ರಸ್ತುತ 50 ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಹುಲಿಗಳಿರುವ 18 ​​ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿದೆ.

ಹುಲಿ ರಕ್ಷಿತಾ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು  ಒಂದು ಬಫರ್ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಮೇಲೆ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ  .

  • ಬಫರ್ ಪ್ರದೇಶಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಅಥವಾ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಕಾನೂನು ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನುಹೊಂದಿವೆ.
  • ಆದರೆ,  ಬಫರ್ ಅಥವಾ ಬಾಹ್ಯಪ್ರದೇಶಗಳು ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯೇತರ ಭೂಮಿಗಳಾಗಿದ್ದು,  ಬಹು ಬಳಕೆಯ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ .
  • ಬೇಟೆಗಾರನ್ನು ತಡೆಯಲು ​​ ಸರ್ಕಾರವು ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ದಳವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ  ಮತ್ತು ಮಾನವ-ಹುಲಿ ಸಂಘರ್ಷಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಹಳ್ಳಿಗಳ ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೆ ಧನಸಹಾಯ ನೀಡಿದೆ.
  • ಟೈಗರ್ ಟಾಸ್ಕ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ 2005 ರಲ್ಲಿ NTCA ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ವನ್ಯಜೀವಿ (ರಕ್ಷಣೆ) ಕಾಯಿದೆ 1972 ರ 2006 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಮೂಲಕ ಇದಕ್ಕೆ ಶಾಸನಬದ್ಧ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (ಎನ್‌ಟಿಸಿಎ)

  • ಎನ್‌ಟಿಸಿಎ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಪರಿಸರ ಸಚಿವರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ .
  • ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಕೆಳಗೆ  8 ಜನ ತಜ್ಞರು ಇರುತ್ತಾರೆ
  • ಮೂವರು ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ (1 ರಾಜ್ಯಸಭೆ, 2 ಲೋಕಸಭೆ) ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟು ಸೇರಿದಂತೆ ಜನರ ಕಲ್ಯಾಣದಲ್ಲಿ ಅರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ಅನುಭವ ಹೊಂದಿರುವ ಎಂಟು ಜನ ತಜ್ಞರು ಅಥವಾ ವೃತ್ತಿಪರರು ಇರುತ್ತಾರೆ
  • ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಟೈಗರ್‌ನ ಉಸ್ತುವಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಅರಣ್ಯಗಳ ಮಹಾನಿರೀಕ್ಷಕರು, ಪದನಿಮಿತ್ತ ಸದಸ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.

 ಎನ್‌ಟಿಸಿಎ ಕಾರ್ಯಗಳು:

  • ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಕಾರ್ಯವೆಂದರೆ  ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನಂತರ ಸಮರ್ಥನೀಯ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಹುಲಿ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಯೋಜನೆಗಳಂತಹ ಯಾವುದೇ ಪರಿಸರ ಸಮರ್ಥನೀಯವಲ್ಲದ ಭೂ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
  • WLPA ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಒಂದು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಸೂಚಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
  • ಆದಾಗ್ಯೂ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಕಳುಹಿಸಿರುವ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ಎನ್‌ಟಿಸಿಎ ಅನುಮೋದಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.
  • ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ಎನ್‌ಟಿಸಿಎ ಮೂಲಕ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ರಚನೆಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯನ್ನು ರವಾನಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಬಹುದು.

ಎನ್‌ಟಿಸಿಎ ಯ ಇತರ ಕಾರ್ಯಗಳು

  • ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ
  • ಮನುಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸಂಘರ್ಷಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಗಮನ ಮತ್ತು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು.
  • ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವುದು.

ನಿಮಗಿದು ತಿಳಿದಿರಲಿ

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹುಲಿಗಳಿರುವ 18 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ 47 ಹುಲಿ ರಕ್ಷಿತಾ ಧಾಮಗಳಿವೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಐದು ಧಾಮಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಬಂಡೀಪುರ (872.24 ಚ.ಕಿ.ಮೀ.), ಭದ್ರ (492.46ಚ.ಕಿ.ಮೀ.), ದಾಂಡೇಲಿ ಅಂಶಿ (814.884ಚ.ಕಿ.ಮೀ.), ನಾಗರಹೊಳೆ (643.35ಚ.ಕಿ.ಮೀ.), ಬಿಳಿಗಿರಿ ರಂಗನಬೆಟ್ಟ (359.1ಚ.ಕಿ.ಮೀ.)ಗಳಲ್ಲಿ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.