ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಶೂನ್ಯ ಇಂಗಾಲ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ದೊಡ್ಡ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಬಂದರುಗಳು, ಹಡಗು ಮತ್ತು ಜಲಮಾರ್ಗಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ಮೇ 2023 ರಲ್ಲಿ ‘ಹರಿತ್ ಸಾಗರ್’ ಹಸಿರು ಬಂದರು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.
ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು
• 2022-23ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಧಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ ಬಂದರುಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಒಟ್ಟಾರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಶ್ರೇಯಾಂಕ ನೀಡಲಾಯಿತು.
• ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ನಿಯತಾಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ಸಾಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರುಗಳಿಗೆ ‘ಸಾಗರ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಮ್ಮಾನ್’ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಹ ನೀಡಲಾಯಿತು.
• ನವಮಂಗಳೂರು ಬಂದರಿಗೆ 2022-23ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಗಾಗಿ ಮೂರನೇ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ಬಂದರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
• ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರುಗಳಾದ ದೀನದಯಾಳ್ ಬಂದರು, ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಂ ಬಂದರು, ನವ ಮಂಗಳೂರು ಬಂದರು ಮತ್ತು VOC ಬಂದರು ಈಗಾಗಲೇ ತಮ್ಮ ಬೇಡಿಕೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಹರಿತ್ ಸಾಗರ್ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು – 2023
• ಹರಿತ್ ಸಾಗರ್ ಎಂಬುದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಅರ್ಥ “ಹಸಿರು ಸಾಗರ”. ಇದು ಭಾರತದ ಬಂದರುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥನೀಯವಾಗಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
• ಬಂದರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ‘ವರ್ಕಿಂಗ್ ವಿತ್ ನೇಚರ್’ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಂದರು ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಜೈವಿಕ ಘಟಕಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಇದು ಬಂದರು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ಲೀನ್ / ಗ್ರೀನ್ ಎನರ್ಜಿಯ ಬಳಕೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಹಸಿರು ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು, ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಬಂದರಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್, ಹಸಿರು ಅಮೋನಿಯಾ, ಹಸಿರು ಮೆಥನಾಲ್ / ಎಥೆನಾಲ್ ಇತ್ಯಾದಿ.
• ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಹಸಿರು ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಅನುಷ್ಠಾನ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುರಿಗಳನ್ನು (SDG) ಸಾಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಸಮಯಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಕಡಿತದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಉದ್ದೇಶಿತ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಮಗ್ರವಾದ ಕ್ರಿಯಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರುಗಳಿಗೆ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
• ಇದು ಬಂದರುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮಿಷನ್‌ನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಸೌಲಭ್ಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಎಲ್‌ಎನ್‌ಜಿ ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಕಡಲಾಚೆಯ ಪವನ ಶಕ್ತಿ ಇತ್ಯಾದಿ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಗ್ರೀನ್ ರಿಪೋರ್ಟಿಂಗ್ ಇನಿಶಿಯೇಟಿವ್ (ಜಿಆರ್‌ಐ) ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಉದ್ದೇಶ
• ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರುಗಳ ನಡುವೆ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಸ್ಪರ್ಧೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಮುಂಬರುವ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅವರನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವುದು ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.
• ಬಂದರು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಂದ ಶೂನ್ಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಿಸರ್ಜನೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಸೂಚಕಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆಯ ಮೂಲಕ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು.
• ನಮ್ಮ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ , ಜಲ ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವದಂತಹ ಹಸಿರು ಬಂದರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ
• ಬಂದರು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಯೋಜನೆ, ವಿನ್ಯಾಸ, ನಿರ್ಮಾಣ, ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಹಸಿರು ಬಂದರು ತತ್ವಗಳ ಏಕೀಕರಣವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಮಹತ್ವ:
• ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಒಪ್ಪಂದ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುರಿಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಬದ್ಧತೆಗಳು, ಹಾಗೆಯೇ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರಿಯಾ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ್ ಮಿಷನ್‌ನಂತಹ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಕ್ರಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವು ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.
• ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಅದರ ಜನರ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಸಮುದ್ರಯಾನ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿ ಭಾರತದ ವರ್ಚಸ್ಸು ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
• ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಬಂದರು ವಲಯದಲ್ಲಿ ನಾವೀನ್ಯತೆ, ಹೂಡಿಕೆ, ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಸಹಯೋಗಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
• ಬಂದರುಗಳ ದಕ್ಷತೆ, ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ, ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸೇವೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆ ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಣೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.
• ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಬಂದರುಗಳ ಆದಾಯವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.
• ಪರಿಸರ ಅನುಸರಣೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು.
• ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ, ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ, ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯ, ಜಲ ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರದ ಕಸವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಪರಿಸರದ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಬಂದರು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವುದು.
• ಕಡಿಮೆ ಕಾರ್ಬನ್ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಕ್ರಿಯೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವುದು.
ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಇರುವ ಸವಾಲುಗಳು
• ಬಂದರು ಪಾಲುದಾರರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಕೊರತೆ.
• ವಿವಿಧ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಮತ್ತು ವಲಯಗಳ ನಡುವೆ ಸಮನ್ವಯ ಮತ್ತು ಸಹಯೋಗದ ಕೊರತೆ.
• ಬಂದರುಗಳ ಪರಿಸರ ಅಂಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಸಮರ್ಪಕ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ.
• ಪರಿಸರ ಕಾನೂನುಗಳು, ನಿಯಮಗಳು, ಮಾನದಂಡಗಳ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಇರುವ ಅಡೆತಡೆಗಳು.
ಹಸಿರು ಬಂದರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಭಾರತದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು
ಉಪಕ್ರಮಗಳು:
• ಹಸಿರು ಬಂದರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು, ಹಸಿರು ಬಂದರು ನೀತಿ, ಮತ್ತು ಸಾಗರಮಾಲಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ.
ಗುರಿ
• ಬಂದರುಗಳಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಶಕ್ತಿಯ ಪಾಲನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ಪ್ರತಿ ಟನ್ ಸರಕು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಬಂದರು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹಸಿರು ಇಂಧನಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು
ಪೈಲಟ್ ದೇಶವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ:
• ಗ್ರೀನ್ ಶಿಪ್ಪಿಂಗ್‌ (ಹಸಿರು ಹಡಗು) ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲು ಐಎಂಒ ಗ್ರೀನ್ ವಾಯೇಜ್ 2050 ಯೋಜನೆಯಡಿ ಭಾರತವನ್ನು ಮೊದಲ ದೇಶವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಸಾಗರ್ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಮ್ಮಾನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ
• ಸಾಗರ್ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಮ್ಮಾನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಬಂದರುಗಳು, ಶಿಪ್ಪಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಜಲಮಾರ್ಗಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರುಗಳಿಗೆ ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ನಿಯತಾಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಾಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಿಸರದ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರತೆಯ ಉನ್ನತ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಬಂದರುಗಳನ್ನು ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.
ಉಪಸಂಹಾರ
• ಹರಿತ್ ಸಾಗರ್ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಬಂದರು ವಲಯವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸಮರ್ಥನೀಯ ಮತ್ತು ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಬಂದರುಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಸಮಾಜಕ್ಕೂ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಅದರ ಜನರ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಸಮುದ್ರಯಾನ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿ ಭಾರತದ ವರ್ಚಸ್ಸು ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹರಿತ್ ಸಾಗರ್ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಹಸಿರು ಬಂದರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಹೇಗೆ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಉಜ್ವಲ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.