ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? 1919ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 13 ರಂದು ಪಂಜಾಬ್ನ ಅಮೃತಸರದಲ್ಲಿರುವ ಜಲಿಯನ್ ವಾಲಾ ಬಾಗ್ನ ಉದ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡ ಘಟನೆ ನಡೆದು ಇವತ್ತಿಗೆ 104 ವರ್ಷಗಳಾಗಿವೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ಸಿಖ್ಖರ ಪಾಲಿನ ಯುಗಾದಿ ಬೈಸಾಕಿ ಹಬ್ಬದ ದಿನವೇ ಈ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡ ನಡೆದಿತ್ತು.
• ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದಲ್ಲಿ ಮಡಿದವರನ್ನು ನೆನೆಯಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 1951 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಮಾರಕವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿತು. ಮಾರ್ಚ್ 2019 ರಲ್ಲಿ ಯಾದ್-ಎ-ಜಲಿಯನ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಸಹ ತೆರೆಯಲಾಯಿತು.

ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಹಿನ್ನೆಲೆ

• ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿ ಸಮಸ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, 1919 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧವನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು.
• ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕಲು, 1919 ರಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್ನಲ್ಲಿನ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಲೆಜಿಸ್ಲೇಟಿವ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸಿಡ್ನಿ ರೌಲಟ್ ನೇತೃತ್ವದ ರೌಲಟ್ ಸಮಿತಿಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ನಂತರ ರೌಲಟ್ ಕಾಯಿದೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು.
• ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ, ರೌಲಟ್ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅರಾಜಕೀಯ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಅಪರಾಧಗಳ ಕಾಯಿದೆ, 1919 ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
• ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಎರಡು ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಶಾಸಕಾಂಗದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, ನಂತರ ಅದನ್ನು "ಕಪ್ಪು ಮಸೂದೆಗಳು" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು.
• ಈ ಕಾಯಿದೆಯು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಮತ್ತು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಶಂಕಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು 2 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ವಿಚಾರಣೆ ಅಥವಾ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಪರಿಶೀಲನೆಯಿಲ್ಲದೆ ಬಂಧಿಸಲು ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ  ನಿರಂಕುಶ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡಿತು.
• ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಲೆಜಿಸ್ಲೇಟಿವ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ನ ಭಾರತೀಯ ಸದಸ್ಯರ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ವಿರೋಧದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಈ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು.

ರೌಲತ್ ಕಾಯಿದೆ ವಿರುದ್ಧ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ

• ಈ ಕಾಯಿದೆಯ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ಸ್ವರೂಪವು ಜನರಲ್ಲಿ ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ರೌಲತ್ ಕಾಯಿದೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಕರೆ ನೀಡಿದಾಗ, ದೊಡ್ಡ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ದೊರೆಕಿತ್ತು.
• ಚಳವಳಿ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು, ಪಂಜಾಬ್ಗೂ ತಲುಪಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಸ್ಫೋಟಗೊಳ್ಳುವ ಹಂತ ತಲುಪಿತು.
• ಮದನ್ ಮೋಹನ್ ಮಾಳವೀಯ, ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ ಜಿನ್ನಾ ಮತ್ತು ಮಜರ್ ಉಲ್ ಹಕ್ ಅವರಂತಹ ಅನೇಕ ನಾಯಕರು ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಲೆಜಿಸ್ಲೇಟಿವ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು.
• ರೌಲತ್ ಕಾಯಿದೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಏಪ್ರಿಲ್ 6, 1919 ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.
• ಡಾ ಸೈಫುದ್ದೀನ್ ಕಿಚ್ಲೆವ್ ಮತ್ತು ಡಾ ಸತ್ಯಪಾಲ್ ರೌಲತ್ ಕಾಯಿದೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಪಂಜಾಬ್ನ ಅಮೃತಸರದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು ಮತ್ತು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲಿಂ ಐಕ್ಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದರು.ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ಮೈಕೆಲ್ ಡೈಯರ್, ಡಾ ಸೈಫುದ್ದೀನ್ ಮತ್ತು ಸತ್ಯಪಾಲ್ ಅವರನ್ನು ಏಪ್ರಿಲ್ 9, 1919 ರಂದು ಬಂಧಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದರು, ಅದನ್ನು ಮರುದಿನ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
• ರೌಲಟ್ ಕಾಯಿದೆಯೊಂದಿಗೆ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತವಾದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡಲು ಹೊರಟಿತು. ಏಪ್ರಿಲ್ 13, 1919 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಇಡೀ ಪಂಜಾಬ್ ನಾದ್ಯಂತ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಭೆಗಳು ಮತ್ತು ಜನರು ಸೇರುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಯಿತು.
• ಅದು ಬೈಸಾಖಿಯ ದಿನವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಹರ್ಮಂದಿರ್ ಸಾಹಿಬ್ನಲ್ಲಿ (ಗೋಲ್ಡನ್ ಟೆಂಪಲ್) ಅರ್ದಾಸ್ನಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ ಡಾ ಸೈಫುದ್ದೀನ್ ಮತ್ತು ಡಾ ಸತ್ಯಪಾಲ್ ಅವರ ಬಂಧನವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಲು ಜಲಿಯನ್ವಾಲಾ ಬಾಗ್ನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಜನರು ಜಮಾಯಿಸಿದ್ದರು.

ಜಲಿಯನ್ ವಾಲಾ ಬಾಗ್: ಹತ್ಯಾಕಾಂಡ

• ಅಮೃತಸರದ ಹಂಗಾಮಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಕಮಾಂಡರ್ ರೆಜಿನಾಲ್ಡ್ ಡೈಯರ್ ಅವರು ಹಿಂದಿನ ದಿನದಂದು ಎಲ್ಲಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದರು.
• ಆತನ ಸ್ಥಳೀಯ ಗುಪ್ತಚರ ಮೂಲಕ ಜಲಿಯನ್ ವಾಲಾ ಬಾಗ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಭೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದನು. ಅವನು ತನ್ನ ಸೈನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಜಲಿಯನ್ವಾಲಾ ಬಾಗ್ನ ಎಲ್ಲಾ ನಿರ್ಗಮನ ದ್ವಾರಗಳನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದನು.
• ಅವನು ಬಂದೂಕುಗಳಿಂದ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತವಾದ ತನ್ನ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ನಿರಾಯುಧ ಗುಂಪಿನ ಮೇಲೆ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದನು. ಜನಸಂದಣಿಯಲ್ಲಿ ವಿಪರೀತ ಅವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹರಡಿತು, ಜನರು ಬಾಗ್(ಉದ್ಯಾನ) ನಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು.

ಪರಿಣಾಮ

• ಒಟ್ಟು 1,650 ಸುತ್ತು ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 500 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು ಜಲಿಯನ್ ವಾಲಾ ಬಾಗ್ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಉಧಮ್ ಸಿಂಗ್ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ತನ್ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಇದು ಕಾಳ್ಗಿಚ್ಚಿನಂತೆ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ನಡೆದವು.
• ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಲಾಹೋರ್, ಅಮೃತಸರ, ಗುಜ್ರಾನ್ವಾಲಾ, ಗುಜರಾತ್ ಮತ್ತು ಲಿಯಾಲ್ಪೋರ್ಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಷಲ್ ಕಾನೂನನ್ನು ಹೇರಲಾಯಿತು.
• ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಈ ಘಟನೆಯಿಂದ ತೀವ್ರವಾಗಿ ವಿಚಲಿತರಾದರು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ ನೈಟ್ಹುಡ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು.
• ಅಂತೆಯೇ, ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ನೀಡಿದ 'ಕೈಸರ್-ಎ-ಹಿಂದ್' ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು.
• ವಿನ್ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್ ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಎಚ್ಎಚ್ ಆಸ್ಕ್ವಿತ್ ಅವರಂತಹ ಅನೇಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ನಾಯಕರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡವನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದರು.
• ಪಂಜಾಬ್ನ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್, ಮೈಕೆಲ್ ಡ್ವೈರ್, ಡೈಯರ್ನ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು.
• ಮಾರ್ಚ್ 13, 1940 ರಂದು, ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಗ್ನಲ್ಲಿದ್ದ ಮತ್ತು ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ ಉದಮ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರು ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಹಿಂದಿನ ರೂವಾರಿ ಎನ್ನಲಾಗಿದ್ದ ಮೈಕೇಲ್ ಓಡೈರ್ನನ್ನು ಲಂಡನ್ನಲ್ಲಿ ಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿ ಪ್ರತೀಕಾರ ತೀರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು "ತುಳಿತಕ್ಕೊಳಗಾದ ಭಾರತೀಯ ಜನರ ಕೋಪದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜುಲೈ 31, 1940 ರಂದು ಅವರನ್ನು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು.

ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ

• ಜಲಿಯನ್ ವಾಲಾಬಾಗ್ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡವನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಕರಾಳ ಅಧ್ಯಾಯ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ಈ ಘಟನೆಯು ಭಾರತೀಯ ಜನರ ಬಗ್ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಎಷ್ಟು ಜನಾಂಗೀಯ ಮತ್ತು ಮತಾಂಧವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ.ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಜನರು ಅದರಿಂದ ಭಯಭೀತರಾಗಿದ್ದರು.
• ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ತನಿಖೆಗಾಗಿ ಹಂಟರ್ ಆಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೂ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರಿಗೆ ಕಠಿಣ ಶಿಕ್ಷೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ.
• ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಮುಖ್ಯ ಅಪರಾಧಿ, ರೆಜಿನಾಲ್ಡ್ ಡೈಯರ್, ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿನ ಅವನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ಕೆಳಗಿಸಲಾಯಿತು, ಸಂಭವನೀಯ ಬಡ್ತಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಲಾಯಿತು, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಉದ್ಯೋಗದಿಂದ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಯಾವುದೇ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಿಲ್ಲ. ಅವರು 1920 ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತರಾದರು. ಅವರು ರೋಗಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾಗಿ 1927 ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

ಉಪಸಂಹಾರ

• ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಅಂತಹ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಕೆಚ್ಚೆದೆಯ ಹೋರಾಟ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಗದಿಂದಾಗಿ, ಬ್ರಿಟಿಷರು ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1945 ರಂದು ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಬೇಕಾಯಿತು, ಅವರು ಮುಂಬರುವ ಶತಮಾನಗಳವರೆಗೆ ಆಳುವ ಕನಸು ಕಂಡಿದ್ದರು. ಇತಿಹಾಸದ ಈ ಅಮಾನವೀಯ ಭಾಗದ ಸ್ಮರಣೆಯು ನಮ್ಮ ಮುಂಬರುವ ಪೀಳಿಗೆಗಳು ಅನ್ಯಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ನಿಲ್ಲಲು ಕಲಿಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.