ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ?

ಶ್ರೀ ಹರಿಕೋಟಾದ ಸತೀಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದ ಇಸ್ರೋ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಖಾಸಗಿ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹಕ ಮತ್ತು ಯೋಜನಾ ನಿರ್ವಹಣೆ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ವಿನ್ಯಾಸ : ಈ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹಕವನ್ನು ಚೆನ್ನೈ ಮೂಲದ ಸ್ಪೇ ಸ್ ಟೆಕ್ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ ಅಗ್ನಿಕುಲ್ ಕಾಸ್ಮೋಸ್ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದೆ.
• ಈ ಕೇಂದ್ರದ ಮೂಲಕ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಉಡಾವಣೆಗೊಳಿಸಲು ಅಗ್ನಿಕುಲ್ ಕಾಸ್ಮೋ ಸ್ ಮುಂದಾಗಿದೆ.
• ಉಡಾವಣಾ ವಾಹಕವು ಅಗ್ನಿಕುಲ್ ವಾಹಕ(ಎಎಲ್ಪಿ) ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿಕುಲ್ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕೇಂದ್ರ(ಎಎಂಸಿಸಿ)ವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
• ಸಹಯೋಗ : ಈ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹಕವನ್ನು ಇಸ್ರೋ ಮತ್ತು ಇನ್-ಸ್ಪೇಸ್ ನೆರವಿನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಚಾಲನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವಿಶೇಷತೆ

• ಲಾಂಚ್‌ಪ್ಯಾಡ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದ್ರವ ಹಂತದ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಉಡಾವಣೆಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ಉಡಾವಣೆಯ ವೇಳೆ ವಿಮಾನ ಸುರಕ್ಷತಾ ನಿಯತಾಂಕಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವ ಇಸ್ರೋ ದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ತಂಡದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಗತ್ಯವಿರುವಂತೆ ಡೇಟಾವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ.
• ಇಸ್ರೋ ದ ಮಿಷನ್ ಕಂಟ್ರೋ ಲ್ ಸೆಂಟರ್ನೊಂದಿಗೆ ಇತರ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಮಾಹಿತಿ ಹೊಂದಿದೆ.
• ಖಾಸಗಿ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನಕ್ಕಾಗಿ ಮೊದಲ ವಿಶೇಷ ಉಡಾವಣಾ ಪ್ಯಾಡ್ ಎಸ್ಡಿಎಸ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಬಂದಿದೆ.
• ಇದು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಪ್ರದರ್ಶಕವಾಗಿದ್ದು ಅಗ್ನಿಕುಲ್ನ ಕಕ್ಷೆಯ ಉಡಾವಣೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.

ಮೊದಲ ರಾಕೆಟ್ ಉಡಾವಣೆ

• ತನ್ನ ಮೊದಲ ರಾಕೆಟ್ನ ಉಡಾವಣೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಲಾಂಚ್ಪ್ಯಾಡ್ನಿಂದ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಅಗ್ನಿಕುಲ್ ಕಾಸ್ಮೋ ಸ್ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಉಡಾವಣೆಯಲ್ಲಿ, ಎರಡು ಹಂತದ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ, “ಅಗ್ನಿಬಾನ್’ 100 ಕೆ.ಜಿ.ಯಷ್ಟು ಪೇಲೋಡ್ ಅನ್ನು ಸುಮಾರು 700 ಕಿ.ಮೀ. ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ.

ಇಸ್ರೊ

• ಇಸ್ರೊವು ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ
• ಕೇಂದ್ರ ಕಛೇರಿ: ಬೆಂಗಳೂರು
• ಸ್ಥಾಪನೆ: 15 ಆಗಸ್ಟ್ 1969
• ಸ್ಥಾಪಕ: ವಿಕ್ರಮ್ ಸಾರಾಭಾಯ್
• ಪೋಷಕ ಸಂಸ್ಥೆ: ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಆಯೋಗ
• ಉಪಸಂಸ್ಥೆ: ವಿಕ್ರಮ್ ಸಾರಾಭಾಯ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರ

ಇನ್-ಸ್ಪೇಸ್ (ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರ ಕೇಂದ್ರ)

• ಇನ್-ಸ್ಪೇಸ್ ಸ್ವಾಯತ್ತ ನೋಡಲ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯಾಗಿದ್ದು, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಇಸ್ರೊ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಖಾಸಗಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ವಲಯದ ನಡುವಿನ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
• ಇನ್-ಸ್ಪೇಸ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಖಾಸಗಿ ವಲಯಗಳು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಉಡಾವಣಾಗಾಗಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಇಲಾಖೆಯ (DoS) ಉಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಅನುಮತಿಸಲಾಗುವುದು.
• ಸ್ಥಾಪನೆ: ಜೂನ್ 2020
• ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿ ಅಹಮದಾಬಾದ್, ಭಾರತ
• ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಸಚಿವರು : ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಚಿವ
• ಪೋಷಕ ಇಲಾಖೆ: ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಇಲಾಖೆ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ

ಅಗ್ನಿಕುಲ್ ಕಾಸ್ಮೋಸ್

• ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ತಯಾರಕ ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿ ಯಾಗಿದೆ.
• ಸ್ಥಾಪನೆ: 2017
• ಸ್ಥಾಪಕರು : ಶ್ರೀನಾಥ್ ರವಿಚಂದ್ರನ್ ಮೊಯಿನ್ ಎಸ್ಪಿಎಂ ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಜನಾರ್ದನ ರಾಜು
• ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿ: ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ದಹನ R&D, IIT ಮದ್ರಾಸ್, ಚೆನ್ನೈ, ಭಾರತ
• ಉತ್ಪನ್ನಗಳು : ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನಗಳು, ಉಪಗ್ರಹ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು

• ಸೇವೆಗಳು : ವಾಣಿಜ್ಯ ಉಡಾವಣೆಗಳು, ಉಪಗ್ರಹ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು