ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಅಖಿಲ ಭಾರತ ತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ನ್ಯಾಷನಲಿಸ್ಟ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷ (ಎನ್ಸಿಪಿ) ಮತ್ತುಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಸಿಪಿಐ) ಈ ಮೂರೂ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷದ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ರದ್ದುಪಡಿಸಿದೆ. ಇದೇ ವೇಳೆ ಆಮ್ ಆದ್ಮಿ ಪಾರ್ಟಿಗೆ (ಎಎಪಿ) ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡಿದೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ಎನ್ಸಿಪಿ ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲಿಮತ್ತುತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ಮೇಘಾಲಯದಲ್ಲಿಇತ್ತೀಚಿನ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿತಮ್ಮ ಸಾಧನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರಾಜ್ಯ ಪಕ್ಷಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಹೇಳಿದೆ.
• ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲಿಲೋಕ ಜನಶಕ್ತಿಪಕ್ಷ (ರಾಮ್ ವಿಲಾಸ್), ಮೇಘಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಾಯ್ಸ್ ಆಫ್ ಪೀಪಲ್ ಪಾರ್ಟಿ ಮತ್ತು ತ್ರಿಪುರಾದಲ್ಲಿ ತಿಪ್ರಾ ಮೋಥಾಗೆ ರಾಜ್ಯ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಆಯೋಗ ನೀಡಿದೆ.

ರಾಜ್ಯ ಪಕ್ಷದ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಇತರೆ ಪಕ್ಷಗಳು

• ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಆರ್ ಎಲ್ ಡಿ, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಿಆರ್ಎಸ್, ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ಪಿಡಿಎ, ಪುದುಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಪಿಎಂಕೆ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಆರ್ಎಸಪಿ ಮತ್ತು ಮಿಜೋರಾಂನಲ್ಲಿ ಎಂಪಿಸಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದ ರಾಜ್ಯ ಪಕ್ಷದ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಕೂಡ ಆಯೋಗವು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದೆ.

ಆಮ್  ಆದ್ಮಿ ಪಾರ್ಟಿಗೆ ಹೇಗೆ  ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ

• ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಪಂಜಾಬ್ನಲ್ಲಿ ಎಎಪಿ ದೊಡ್ಡಬಹುಮತದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿದೆ.
• ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಮಾರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಗೋವಾ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿಶೇ.6.77ರಷ್ಟು ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.
• ಈ ಮೂಲಕ 2022ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆ ಗೆ ಗುಜರಾತ್- ಹಿಮಾಚಲ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಹೋಗುವಾಗ, ಪಕ್ಷವು ಮೂರು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿರಾಜ್ಯ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಗುರುತಿಸುವ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಪೂರೈಸಿತು. ನಂತರ ಅದಕ್ಕೆ ಹಿಮಾಚಲ ಅಥವಾ ಗುಜರಾತ್ನ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿನಾಲ್ಕನೇ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿಗುರುತಿಸಲು ಶೇ. 6ರಷ್ಟು ಮತಗಳ ಅಗತ್ಯವಿತ್ತು. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಗೆ ಅರ್ಹತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಎಎಪಿ ಹಿಮಾಚಲದಲ್ಲಿಕೇವಲ ಶೇ. 1ರಷ್ಟು ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರೆ, ಗುಜರಾತ್ನಲ್ಲಿಅದು ಪಡೆದದ್ದುಶೇ. 13ರಷ್ಟು ಮತಗಳು. ಅಲ್ಲಿರಾಜ್ಯ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಎರಡು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಇದರೊಂದಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿರಾಜ್ಯ ಪಕ್ಷದ ಮಾನ್ಯತೆ ಗಳಿಸಿತು. ಈ ಮೂಲಕ ನಾಲ್ಕು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ’ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರಬೇಕು’ ಎಂಬ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಪೂರೈಸಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು.

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷದ ಮಾನ್ಯತೆ ಹೇಗೆ?

• ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಒಂದು ಪಕ್ಷವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷವೆಂದು ಗುರುತಿಸಲು ತಾಂತ್ರಿಕ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕಾರ, ಯಾವುದೇ ಪಕ್ಷವು ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷದ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು ಅಥವಾ ಕಳೆ ದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ.
• ‘ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತುಚುನಾವಣೆ ಚಿಹ್ನೆಗಳು 2019’ ಎಂಬ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಕೈಪಿಡಿ ಪ್ರಕಾರ, ಮಾನದಂಡಗಳು ಈ ರೀತಿ ಇವೆ.

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲು ಮಾನದಂಡಗಳು

1. ಯಾವುದಾದರೂ ಪಕ್ಷವು ನಾಲ್ಕು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ‘ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರಬೇಕು’

ಅಥವಾ

2. ಲೋಕಸಭೆ ಅಥವಾ ವಿಧಾನಸಭೆಗೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪಕ್ಷವು ನಾಲ್ಕು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ 6% ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಮತ್ತು ಕಳೆದ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿಕನಿಷ್ಠ ನಾಲ್ಕು ಸಂಸದರನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು;

ಅಥವಾ

3. ಪಕ್ಷವು ಕನಿಷ್ಠ 3 ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ (11 ಸ್ಥಾನಗಳು) 2% ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿರಬೇಕು.

ರಾಜ್ಯ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲು ಮಾನದಂಡಗಳು:

• ಕಳೆದ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಶೇ. 6ರಷ್ಟು ಮತ ಪಾಲು ಮತ್ತುಕನಿಷ್ಠಇಬ್ಬರು ಶಾಸಕರನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಅಥವಾ

2. ಕಳೆ ದ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಆ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಶೇ. 6ರಷ್ಟು ಮತ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಆ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಕನಿಷ್ಠ ಒಬ್ಬ ಸಂಸದ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿರಬೇಕು ಅಥವಾ
3. ಕಳೆದ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿಒಟ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳ ಕನಿಷ್ಠ ಶೇ. 3ರಷ್ಟು ಅಥವಾ ಮೂರು ಸ್ಥಾನಗಳು, ಯಾವುದು ಹೆಚ್ಚು ಅದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದು ಅಥವಾ
4. ಪ್ರತಿ 25 ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಒಬ್ಬ ಸಂಸದ ಅಥವಾ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಭಾಗ ಅಥವಾ
5. ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಕಳೆದ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ಅಥವಾ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿಒಟ್ಟು ಮಾನ್ಯ ಮತಗಳ ಕನಿಷ್ಠ 8ರಷ್ಟನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು.

ನಿಮಗಿದು ತಿಳಿದಿರಲಿ

• ಬಿಜೆಪಿ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಸಿಪಿಐ(ಎಂ), ಬಹುಜನ ಸಮಾಜ ಪಕ್ಷ (ಬಿಎಸ್ಪಿ), ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪೀಪಲ್ಸ್ ಪಾರ್ಟಿ (ಎನ್ಪಿಪಿ) ಮತ್ತುಎಎಪಿ ಮಾತ್ರ ಈಗ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಾಗಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ.