ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಸಮಿತಿ (CCEA), ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಬಳಕೆಯ ಮೂಲಕ ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಪುನಃ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪಿಎಂ -ಪ್ರಣಾಮ್  ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

ಯೋಜನೆಯ ವಿವರ

• ಕೃಷಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಯೋಜನೆಗಾಗಿ ಪರ್ಯಾಯ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಪ್ರಚಾರ. ಇದು ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಪುನಃ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.
• ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಮೊದಲು 2023-24 ರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಿತು.
• ಈ ಯೋಜನೆಯು ಪರ್ಯಾಯ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಉದ್ದೇಶ:

• ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮತ್ತು ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಸಮತೋಲಿತ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು.
• 2022-2023ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 2.25 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಷ್ಟಿದ್ದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಮೇಲಿನ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಹೊರೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು.

ಸಹಾಯಧನ

• ರಸಗೊಬ್ಬರ ಇಲಾಖೆ, ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಮತ್ತು ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ನಡೆಸುವ ಯೋಜನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ರಸಗೊಬ್ಬರ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳ ಉಳಿತಾಯದಿಂದ ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• PM-PRANAM ಯೋಜನೆಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬಜೆಟ್ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.

ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು

ಸಬ್ಸಿಡಿ ಉಳಿತಾಯ ಮತ್ತು ಅನುದಾನ:

• ಸಬ್ಸಿಡಿ ಉಳಿತಾಯದ ಶೇ.50ರಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಕೇಂದ್ರವು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಅನುದಾನವಾಗಿ ನೀಡಲಿದೆ.
• ಅನುದಾನದಲ್ಲಿ, 70% ಅನ್ನು ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಪರ್ಯಾಯ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದನಾ ಘಟಕಗಳ ತಾಂತ್ರಿಕ ಅಳವಡಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಬಳಸಬಹುದು.
• ಉಳಿದ 30% ಅನ್ನು ರೈತರು, ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ರಸಗೊಬ್ಬರ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಇತರ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರಿಗೆ ಬಹುಮಾನ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಬಳಸಬಹುದು.

ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರದಲ್ಲಿ ಕಡಿತ

• ಒಂದು ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಯೂರಿಯಾದ ಬಳಕೆಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಕಳೆದ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯೂರಿಯಾದ ಸರಾಸರಿ ಬಳಕೆಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರವು ಸಬ್ಸಿಡಿ ಉಳಿತಾಯ ಮತ್ತು ಅನುದಾನಗಳಿಗೆ ಅರ್ಹತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ.

ಸುಸ್ಥಿರ ಕೃಷಿಯ ಉತ್ತೇಜನ:

• ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮತ್ತು ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು ಸುಸ್ಥಿರ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
• ಇದು ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ.

ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರ

• ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಜೀವಿಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಇವು ಸಾರಜನಕ, ರಂಜಕ, ಪೊಟ್ಯಾಷ್ ಮತ್ತು ಲಘು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ್ನು ಗಿಡಕ್ಕೆ ಒದಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ.
• ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳು, ಮೂಲ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಅಥವಾ ಇತರ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಜೀವಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.