ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? ಶಾಂಘೈ ಸಹಕಾರ ಒಕ್ಕೂಟದ (ಎಸ್‌ಸಿಒ) ಸಭೆ 2023 ವರ್ಚುವಲ್‌ ಆಗಿ ನಡೆಯಿತು.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• ಈ ಬಾರಿಯ ಶೃಂಗದ ಆತಿಥ್ಯವನ್ನು ಭಾರತ ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಭಾಷಾ ಸಮಸ್ಯೆ ನಿವಾರಣೆ

• ”ಎಸ್‌ಸಿಒ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂವಹನಕ್ಕಿರುವ ಭಾಷಾ ಸಮಸ್ಯೆಯ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಭಾರತವು ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯ ಭಾಷಿಣಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ. ಸಮಗ್ರ ಏಳಿಗೆಗೆ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಇದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದೆ.
• ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು: ರಷ್ಯಾ, ಚೀನಾ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ತಜಕಿಸ್ತಾನ, ಉಜ್ಬೇಕಿಸ್ತಾನ, ಕಜಕಿಸ್ತಾನ, ಹಾಗೂ ಕಿರ್ಗಿಸ್ಥಾನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರುಗಳು ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದರು.

ಶಾಂಘೈ ಸಹಕಾರ ಒಕ್ಕೂಟ(ಎಸ್‌ಸಿಒ)

• ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿ : ಬೀಜಿಂಗ್, ಚೀನಾ
• ರಚನೆ: ಇದನ್ನು 15ನೇ ಜೂನ್ 2001 ರಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು; ಅದು 19ನೇ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2003 ರಂದು ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು.
• ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ : ಚೈನೀಸ್ ಮತ್ತು ರಷ್ಯನ್
• ಭಾರತವು 8-9 ಜೂನ್ 2017 ರಂದು SCO ಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿತು (SCO ಅಸ್ತಾನಾ ಶೃಂಗಸಭೆ)
• ಶಾಶ್ವತ ಅಂಗಗಳು : SCO ಸೆಕ್ರೆಟರಿಯೇಟ್ – ಬೀಜಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆಂಟಿ-ಟೆರರಿಸ್ಟ್ ಸ್ಟ್ರಕ್ಚರ್ (RATS) ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿ – ತಾಷ್ಕೆಂಟ್
• ಜೂನ್ 2017 ರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಾನಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಎಸ್‌ಸಿಒದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ, ಈ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಸಂಘಟನೆಯ ಪೂರ್ಣ ಸದಸ್ಯನ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.
• ಉಜ್ಬೇಕಿಸ್ತಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ 2022 ರ ಶೃಂಗಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಇರಾನ್ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಖಾಯಂ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿತು.

ಗುರಿಗಳು

• ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಪರಸ್ಪರ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ನೆರೆಹೊರೆಯತನವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು;
• ವ್ಯಾಪಾರ, ರಾಜಕೀಯ, ಸಂಶೋಧನೆ, ಆರ್ಥಿಕತೆ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು.
• ಶಿಕ್ಷಣ, ಸಾರಿಗೆ, ಇಂಧನ, ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಇತರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಕರಿಸುವುದು
• ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭದ್ರತೆ, ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಜಂಟಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದು.

ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು

• SCO ಜಾಗತಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 40%, ಜಾಗತಿಕ GDP ಯ ಸುಮಾರು 20% ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ಭೂಪ್ರದೇಶದ 22% ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
• ತನ್ನ ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ – ಇದು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಲು ಶಕ್ತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

SCO  ಭಾರತಕ್ಕೆ ಏಕೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ?

• ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ವಿಶಾಲವಾದ ಮೀಸಲು ಹೊಂದಿರುವ ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾದ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ SCO ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
• ಭಾರತವು ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯನ್ನು ವೈವಿಧ್ಯಗೊಳಿಸಲು SCO ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ತನ್ನ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ.
• ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ, ಮೂಲಭೂತವಾದ ಮತ್ತು ಅಸ್ಥಿರತೆಯ ಸವಾಲುಗಳು ಭಾರತೀಯ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆಗೆ ಗಂಭೀರ ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.
• ಭಾರತವು SCO ನ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ನಿಗ್ರಹ ಸಂಸ್ಥೆ, ತಾಷ್ಕೆಂಟಿನ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ವಿರೋಧಿ ರಚನೆ (RATS) ನಿಂದ ಗುಪ್ತಚರ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ವಿನಂತಿಸಿದೆ.
• ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾ, ಮತ್ತು ಉಜ್ಬೇಕಿಸ್ತಾನ್‌ನ ಭೂ ಆವೃತ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ  ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸುವುದು  ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು ಎಸ್‌ಸಿಒಗೆ ಸೇರುವ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉತ್ತರ-ದಕ್ಷಿಣ ಸಾರಿಗೆಯ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದೆ, ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಸವಾಲುಗಳು

• SCO ನಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸೇರ್ಪಡೆಯು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಂಭಾವ್ಯ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಚೀನಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ SCO ದ ಪ್ರಬಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಸಹ-ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಭಾರತದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
• SCO ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ವಿರೋಧಿ ನಿಲುವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ ಭಾರತವು ಪಶ್ಚಿಮದೊಂದಿಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸಮತೋಲನ ಕಾಯಿದೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಬಹುದು.
• ಪ್ರಮುಖ ಬೆದರಿಕೆಗಳೆಂದರೆ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ, ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದ ಮತ್ತು ಉಗ್ರವಾದ. ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ.

ಉಪಸಂಹಾರ

• ಭಾರತಕ್ಕೆ ಒಂದು ಕಡೆ ಪಶ್ಚಿಮ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ರಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ದೇಶಗಳ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಅಂತರ  ಬೆಳೆಯಬಹುದು. ಭಾರತಕ್ಕೆ  ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಎದುರಾಗಬಹುದು, ಕನಿಷ್ಠ SCO ಜೊತೆಗಿನ ಒಡನಾಟದಿಂದ  ಇದು ಭಾರತಕ್ಕೆ  ಸ್ವಲ್ಪ ಲಾಭವನ್ನು ನೀಡಬಹುದು.
• SCO ಶೃಂಗ ಯಾಕೆ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿವೆ ಎಂದರೆ, ಈ ಸಂಘಟನೆ ನೆರೆಹೊರೆಯ ದೇಶಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವಾಗಿದೆ.  ಅಮೆರಿಕದಂತಹ ಬಲಿಷ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರದಂತಹ ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹ ಇದ್ದರೂ ಕೂಡ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ನೆರೆಹೊರೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಅಗತ್ಯತೆ ಇದ್ದೆ ಇದೆ.  ಇವುಗಳನ್ನುಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಯಾವ ವಾಣಿಜ್ಯ ವ್ಯಾಪಾರವೂ ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ನ್ಯಾಟೋ ದೇಶಗಳು ರಷ್ಯಾಗೆ ನಿರ್ಬಂಧ ವಿಧಿಸಿದ್ದರೂ ಭಾರತ ರಷ್ಯಾದ ಜೊತೆ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ರಷ್ಯಾ,ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಇರಾನ್ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.