ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಿದೆ? UNESCO ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆ ಸಮಿತಿಯ 46 ನೇ ಅಧಿವೇಶನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸಲು ಭಾರತವನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

 ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

• UNESCO ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆ ಸಮಿತಿಯ 46 ನೇ ಅಧಿವೇಶನವು 31 ಜುಲೈ 2024 ರಲ್ಲಿ ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿದೆ.
• ಈ ಘಟನೆಯು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಜಾಗತಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳಿಗೆ ಭಾರತವನ್ನು ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿ ಇರಿಸುತ್ತದೆ, ವಿಶ್ವ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆ ಸಮಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ

• ಸ್ಥಾಪನೆ: ಇದನ್ನು 16 ನವೆಂಬರ್ 1972 ರಂದು ಯುನೆಸ್ಕೋದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನವು ತನ್ನ ಹದಿನೇಳನೇ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ವಿಶ್ವ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಂಪರೆಯ (ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಸಮಾವೇಶ) ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಕನ್ವೆನ್ಷನ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.
• ಸಮಿತಿಯು ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣಗಳಾಗಿ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಬಹುದಾದ ತಾಣಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ನಿಧಿಯ ಬಳಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ಸಹಾಯವನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ.
• ಸಮಿತಿಯು ಪ್ರಸ್ತುತ 21 ದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
• ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು: ಅರ್ಜೆಂಟೀನಾ, ಬೆಲ್ಜಿಯಂ, ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ, ಗ್ರೀಸ್, ಭಾರತ, ಇಟಲಿ, ಜಮೈಕಾ, ಜಪಾನ್, ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್, ಕೀನ್ಯಾ, ಲೆಬನಾನ್ ಮೆಕ್ಸಿಕೋ, ಕತಾರ್, ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ ಕೊರಿಯಾ, ರುವಾಂಡಾ, ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಗ್ರೆನಡೀನ್ಸ್ , ಸೆನೆಗಲ್, ಟರ್ಕಿಯೆ, ಉಕ್ರೇನ್, ವಿಯೆಟ್ನಾಮ್ ಮತ್ತು ಜಾಂಬಿಯಾ.
• ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಸಮಾವೇಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯು ಆರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ UNESCO:

• ಇದು ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಹಕಾರದ ಲೀಗ್ ಆಫ್ ನೇಷನ್ಸ್‌ನ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಿತಿಯ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ 1945 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ
• ಗುರಿ: ಶಿಕ್ಷಣ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವುದು.
• ಸದಸ್ಯರು: ಭಾರತ ಸೇರಿದಂತೆ 194 ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್, ಲಿಚ್ಟೆನ್‌ಸ್ಟೈನ್, ಯುನೆಸ್ಕೋದ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲ
• ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿ: ಪ್ಯಾರಿಸ್
• ವರದಿಗಳು: UN ವರ್ಲ್ಡ್ ವಾಟರ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಗ್ಲೋಬಲ್ ಎಜುಕೇಶನ್ ಮಾನಿಟರಿಂಗ್ ರಿಪೋರ್ಟ್

ಭಾರತ ಮತ್ತು ಯುನೆಸ್ಕೋ: ಭಾರತವು ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 42 ತಾಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, 2023 ರಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿನಿಕೇತನ ಮತ್ತು ಹೊಯ್ಸಳರ ಪವಿತ್ರ ತಾಣಗಳು ಇತ್ತೀಚಿನ ಸೇರ್ಪಡೆಗಳಾಗಿವೆ